Monthly Archives: mei 2017

Zondag 42 Heid. Cat. : door het 8e gebod regelt God de economie van zijn rijk

Posted on by 0

liturgie toerustingsdienst zondag 14 mei 2017

welkom
zingen: Gz. 488A: 1,2,3 ‘Zolang er mensen zijn op aarde’
moment van stilte en gebed
votum en groet
zingen: Ps. 49: 1,2,5 GK ‘Gij olke, overal ter wereld, hoort’
gebed
Schriftlezing:Spreuken 28
zingen: Ps. 62: 5,6 LB ‘Voorwaar, Hij is mijn heil, mijn rots’
verkondiging: 8e gebod – zondag 42
zingen: Gz. 995: 1,2 NLB (melodie Gz. 37 GK) ‘O Vader, trek het lot U aan’
geloofsbelijdenis
zingen: Gz. 303: 5 ‘Met God zijn wij verbonden’
gebed
collecte
zingen: Gz. 473: 1,2,4,9,10 ‘Neem mijn leven, laat het Heer…
zegen
amen: Gz. 456: 3 ‘Amen, amen, amen’

Gemeente van onze Heer Jezus Christus,

Elke dag staat de krant er vol van, en schenken radio en t.v. er uitvoerige aandacht aan. Het gaat ons ook allemaal aan en we ondervinden er de gevolgen van. Ik doel op zaken van economie en werkgelegenheid, uitgaven voor de zorg en defensie,
Bestrijding an armoede en opvang van asielzoekers, en vergroening, milieubeheer.
In de kabinetsformatie speelt het allemaal een rol, en elke partij heeft eigen keuzes
en voorkeuren – je kunt geld maar één keer uitgeven, en wat vindt de achterban…?
Ja, en u en ik moeten zorgen dat het eigen huishoudboekje klopt en dat de tering naar de nering wordt gezet.Dat we goede economen zijn,goede beheerders van ons eigen huis en goede verzorgers van ons gezin.

Nu, ook over al dat soort materiële zaken en economische vraagstukken, in het klein en in het groot, laat onze God zijn licht schijnen. Zijn wet geldt huisvaders en huismoeders, voor zakenmensen en uitkeringsgerechtigden, maar net zo goed voor ministers en bankdirekteuren, werkgevers en werknemers. Ja, zelfs voor jullie als je zakgeld krijgt en vakantiewerk doet. De Bijbel schrijft ons niet voor hoeveel iedereen verdienen moet, hoe hoog de belasting moet zijn, en hoeveel we weggeven moeten. We leren wel dat God de Eigenaar is van alles en dat Hij ons van zijn schatten in bruikleen geeft. Daarom zijn we Hem verantwoording schuldig voor de manier waarop we aan ons geld komen en voor de manier waarop we het beheren en besteden. We worden gewaarschuwd voor hebzucht en diefstal, voor gierigheid en voor verkwisting. We mogen geloven dat de Heer ons verlossen wil van de zonde, en ook van alle verslaving zoals die van het materialisme. De bijbel noemt geldzucht de wortel van alle mogelijke vormen van kwaad. Het is een vorm van afgoderij, de dienst aan de geldgod die Jezus Mammon noemt. Nou, onze God ons van die slavernij verlossen en ons ervoor waarschuwen. We worden er ook op aangesproken dat we met wat God ons geeft Hem zullen dienen én onze medemens, uit dankbaarheid en van harte. Het achtste gebod wil dat leven van dankbaarheid regelen, voor zover dat gaat over het beheer en gebruik van wat God ons in bruikleen geeft, tot Zijn eer.

Door het achtste gebod regelt God de economie van zijn rijk
1. de breedte van dit gebod
2. de diepte van dit gebod
3. de positieve uitwerking van dit gebod

1. Het brede terrein dat het achtste gebod beslaat.

“U zult niet stelen”. In het hebreeuws staat een woord dat ook in het Nederlands terechtgekomen is, en wel via het jid¬disch dat onze joodse landgenoten gewend waren te spreken. Dat woord is ‘ganaf’. Een ‘gaeednnef’is een dief, een boef. en ganaf bete¬kent: iets ontvreemden. Je vergrijpen aan het bezit van een ander. Daarin is het 8e gebod heel breed geformuleerd.

Als de Bijbel dit gebod op allerlei plaatsen verder uitwerkt en toepast, dan blijkt dat er heel wat aan de orde komt.Zo zegt ook zondag 42 het; niet alleen het stelen en roven dat de overheid straft. Dat is al heel wat: van winkeldiefstal tot het beroven van een bank, van het jatten van een fiets tot miljoenenfraudes in de zakenwereld, van het zwart bijklussen tot het op grote schaal ontduiken van de belastingen.

Ja, zegt antwoord 110, maar God noemt ook diefstal alle boze plannen en kwade praktijken waardoor wij ons trachten meester te maken van het bezit van onze naaste. Ook plannen in die richting zijn al strafbaar, al worden ze misschien nooit uitgevoerd. En als we iets proberen, maar het lukt niet, zijn we toch straf¬baar. Misschien komt de politie er nooit achter. Misschien kan niemand ons iets maken, omdat we precies de mazen in de wet kenden en benut hebben. Misschien was er formeel niets aan de hand, en was de ander zo stom zich te laten beetnemen. Alleen maar: God kun je nooit beetnemen. Hij kijkt achter de scher¬men. Hij weet van onze gemene plannetjes, en onze slimheid ten koste van de ander.Hij weet wat er achter zit: geldzucht,eigenbelang, materialisme. En Hij zegt: je bent een dief, een gan¬nef. We staan te kijk als oplichters.

Ja, en dat begint vaak heel klein en heel dichtbij huis. Hebben jullie het ook gehoord, in Spr. 28? daar staat, in vers 24: “Wie zijn vader en moeder iets berooft en zegt: ‘daar steekt geen kwaad in’ , is niet bter dan een moordenaar”. Eenvoudiger gezegd: als je thuis iets wegpakt van je vader of je moeder – en als je denkt dat dat zo erg niet is – dan ben je een misdadiger-in-de-dop. Daar begint het al mee! Dat lijkt erg streng en misschien vindt u het wel overdreven. Wie heeft het nooit gedaan: stiekem een koekje van de schaal wegpikken, een euro die je ergens zag liggen versnoepen? Moet je dat al een diefstal noemen? Ben je dan een misdadiger? Nou, niet om daar bij een kind van 4 of 5 jaar een drama van te maken, waarbij je gaat dreigen met politie of gevangenis. Maar pas wel op: waar zoiets de gewoonste zaak van de wereld wordt gevonden en er alleen maar om gelachen wordt – laat ze maar! – daar gaat het zomaar van kwaad tot erger. Eerst is het een koekje en dan een euro en dan een briefje van 10 euro- en waarom zou je het ook niet eens in de supermarkt proberen? Je zit voor je weet op een hellend vlak. Daarom moeten we de zonde weerstaan en bestrijden in het begin. Moet je al vroeg leren dat je van de spullen van anderen af moet blijven. Moet je vooral al vroeg leren dat alles van God is en dat we daarom zuinig moeten zijn op wat God geeft en er goed mee om moeten gaan. Ook hier is jong geleerd oud gedaan.

Ook dit gebod van de Here laat niemand buiten schot. Het treft ook hoge heren: regeringen, managers, multinationals. Luther zegt het in zijn Grote Catechismus heel treffend: “We zouden nog kunnen zwijgen van de kleine afzonderlijke dieven, als we de grote, geweldige aartsdieven zouden aanpakken, met wie de heren en vorsten gemene zaak maken. Ze plunderen niet een of twee steden leeg, maar doen dat dagelijks heel Duits¬land’. Eeuwen later zou dat Duitsland op zijn beurt heel Europa. de halve wereld zelfs, leegroven. De Tweede Wereldoor¬log begon met de inval in Polen, niet het eerste en niet het laatste gebied dat werd ingelijfd bij het zgn.Derde Rijk. Ook dat – en je ziet het steeds weer gebeuren – is regelrechte schending van het 8e gebod. Ook landroof, onrechtmatige uit¬breiding van je grondgebied, is regelrechte diefstal.Altijd weer hebben landen en burgers geleden onder uitbuiting en afpersing door lieden tegenover wie ze machteloos stonden. Ook dat komt in Spr. 28 aan de orde. Lees maar vers 16, over die ‘heerser zonder inzicht’ die op grote schaal de bevolking onderdrukt, die z’n macht misbruikt om de mensen uit te zuigen en geld af te persen. Ja, maar ook de ene arme kan de andere arme wegduwen of een loer draaien. Je moet toch vechten voor je eigen hachje? Zo iemand, zegt vers 3, is net zo erg als de regen die de hele oogst wegspoelt, zodat niemand meer een boterham heeft.

Wist u trouwens wat vanouds ook onder dit 8e gebod valt? Hoor maar wat in Deut. 24 staat: “wanneer iemand betrapt wordt, terwijl hij een méns, een van zijn broeders, rooft, en hem als slaaf behandelt, en verkoopt, dan zal de dief ster¬ven”. Denk maar aan wat de broers van Jozef met hem hebben uitgehaald! Geen wonder dat ze doodsbang waren toen ze later Jozef tegenkwamen!In het NT wordt ook over mensenroof gespro¬ken.In 1 Tim. 1:10 b.v.lezen we dat Gods wet ook slavenhandelaars’ veroordeelt. God wil het niet, dat mensen met geweld ontvoerd worden, als koopwaar worden behandeld, of als gijze¬laars vastgehouden. Het is een gruwel in zijn ogen wat onze eigen tijd op dit gebied laat zien: gijzelingen van onschuldi¬gen om een losgeld of een vrije aftocht af te dwingen, handel in vrouwen en meisjes om die dan ook nog in de prostitutie te laten werken, ontvoering van kinderen om een losgeld binnen te halen of om ze in te zetten als kindsoldaten, mensensmokkelaars die grof geld verdienen over de ruggen van wanhopige vluchtelingen heen en ze dan ook nog op wrakke bootjes de zee op sturen of willens en wetens laten verkommeren aan de gesloten grens…

Maar er is meer: reclame en propaganda die mensen op een oneerlijke manier inpakt, discriminatie in welke vorm dan ook die mede¬mensen berooft van hun eer en hun waar¬digheid, hun vrijheid of bestaanszekerheid. We zien dan ineens waar het God met dit gebod ten diepste om gaat. Het is maar niet het onaantastbaar recht op eigendom en privé-bezit waar alles om draait. Zo van: ik moet houden wat ik heb en iedereen moet van m’n spullen afblijven. Nee, het gaat God met dit gebod erom ons tegen elkaar te beschermen.Het gaat de Here om ménsen! Om ons leven, en om de bescherming van wat Hij ons geeft om dat leven moge¬lijk en leefbaar en mooi te maken.De Here geeft ons alle¬maal zijn gaven in bruikleen,om daar het goede mee te doen. Dief- stal, in welke vorm dan ook, komt meestal voort uit heb¬zucht of jaloersheid, verslaving aan geld en aan luxe, of uit ver¬slaving aan alcohol, drugs, gokken, of loterijen. Maar altijd is diefstal een aanslag op het bestaan van een ander of op de samenleving als geheel.

Maar onze God, hij beschermt dat bestaan van die ander en van mij. God wil ook een samenleving in stand houden en die leefbaar houden. Vandaar zijn gebod: niet jezelf toeëigenen waar je geen recht op heb, wat Ik aan die ander gegeven heb, of wat Ik gegeven heb met een ander doel.

2. De diepte van dit gebod

Die wordt zichtbaar in Gods eigen woord. We zeiden: het gaat maar niet om iets als een onaantastbaar recht op eigendom. Zelfs niet alleen om de ‘rechten van de mens’. Je bent met het 8e gebod ook niet klaar als je ervoor zorgt dat je op een eerlijke manier je geld verdient (b.v. door keihard te werken), als je netjes je belasting en je premies betaalt, als je met je vingers van de spullen van een ander afblijft en als je, zoals dat dan heet, ‘ieder het zijne geeft’. Het kan zelfs gebeuren dat met een beroep op het 8e gebod allerlei onrecht rustig blijft bestaan en wordt goedgepraat.Niet ste¬len, maar intussen wel op je eigen geld blijven zitten. niet stelen, maar zelf uitmaken wat je met je bezit doet. En het gebod niet stelen houd je voor aan wie minder heeft, om te voorkomen dat jou iets wordt afgepakt waar je ‘recht op hebt’.

Kijk, maar wat God ons juist leren wil is dat het maar heel betrekkelijk is: ‘eigen bezit’. En dat ik nergens ‘recht’ op heb. De Here zegt: u bent niet de echte eigenaar. U bent en u blijft niet meer dan beheerder, econoom. De Here zelf is de absolute Eigenaar, die aan ons mensen van alles en nog wat uitdeelt en in bruikleen geeft. Hij heeft de aarde en alles erop en eraan en erin aan ons gegeven om die voor Hem te beheren. Om te werken met zijn gaven tot Zijn eer. Daarom zijn we aan de Here als de Eigenaar ook verantwoording schuldig voor ons beheer of ons wanbeheer. Persoonlijk en ook samen.

Nou, en daarom kan zondag 42 ook hebzucht en verkwisting vormen van diefstal noemen. Je steelt van God als je alleen maar leeft en werkt en geniet voor jezelf. Als je niets of maar weinig over hebt voor de dienst van de Heer of voor hulp aan je naasten vlakbij en ver weg. Je bent ook een dief als je links en rechts je geld over de balk smijt en het uitgeeft aan dingen die je niet nodig hebt en eigenlijk helemaal niet betalen kunt. Als je allerlei luxe aanschaft zonder goed voor je gezin te zorgen, schulden maakt zonder eerst te bedenken of het echt nodig is en je wel kunt aflossen. Dan kan niemand zeggen: maar het is toch mijn geld, ik mag toch zelf weten wat ik er mee doe? Of: iedereen doet het toch? Nee, want we zijn ‘rentmeesters’, beheerders van Gods gaven. Van de gaven die altijd meteen opdrachten zijn: om God ermee te dienen, en om -antw.111- het welzijn van mijn naaste te bevorderen, waar ik dat maar mag en kan doen.
Kijk, daar hebt u de diepste motivatie voor dit gebod: het eigendomsrecht van God op heel ons leven. Van Hem zijn we afhankelijk. Van Hem komt alles wat we te beheren en te beste¬den hebben. En Hij geeft het aan ons om het te gebruiken: tot zijn eer en ten bate van onze medemensen. Als we dat niet beseffen en als we zo niet leven, dan is het dodelijk gevaar¬lijk om rijk, maar ook om arm te zijn. De Spreukendichter wist dat, vandaar zijn gebed (in hoofdstuk 30 staat dat – leest u het thuis maar na) om hem geen armoede én geen rijkdom te geven. Nee, want kun je dat wel aan? Brengt rijkdom een mens er niet zomaar toe God te vergeten? Waarom heb ik God nog nodig, als ik heb wat m’n hartje begeert, als ik er toch zelf voor heb gewerkt? En armoede kan een mens in uiterste wanhoop tot een dief maken: Ik pak maar waar ik recht op heb en wat ik niet krijg of ze me afpakken. Maar ook dat is zonde, en richt veel schade aan.

Daarom, HEER, zegt de dichter, voed me met het brood dat U me wilt toedelen. Geef me elke dag genoeg voor de uitvoering van mijn taak. Ja, en geef dat ik met die taak trouw bezig ben, en dat ik zo mogelijk en waar nodig wil delen en uitdelen. Opdat ook m’n broer en m’n zus, m’n medemens, genoeg heeft voor de taak die God aan hem of haar geeft. Opdat iedereen goed léven kan.

3. De positieve uitwerking als dit gebod wordt nage¬leefd.

Het hoogste doel van de Heer is niet dat we allemaal braven fatsoenlijke burgers worden die uit de handen van de politie blijven en bij de belastingdienst als eerlijk te boek staan. Dat is ook belangrijk, dat vraagt God ook van ons, maar Hij is daar nog niet tevreden mee. Het ideaal is niet een samenleving zonder inbraken en bankover¬vallen, met eerlijke zakenlui en zonder een zwart of een grijs circuit, hoe belangrijk en nodig het ook is daaraan te werken. Hoe terecht het ook is dat bestrijding van de criminaliteit en fraude en beheersing van uitgaven hoog op de agenda van de politiek staat.

Maar u begrijpt wel: het gaat onze God om meer. Zijn geboden willen de wortel van al dat kwaad aanpakken: onze zelfzucht en gelddorst, ons egoisme en ons aards-gericht-zijn. De Heer wil ons leven verlossen van de zonde én van alle ellende die van die zonde het gevolg is. Daarom lazen we in Spr. 28 steeds weer over het recht van de HEER dat erkend moet worden. Over het zoeken van de HEER waardoor je gaat inzien wat goed is en recht. Over vertrouwen op de HEER in¬plaats van hebzuchtig te zijn. Over tevredenheid inplaats van steeds maar meer en mooier te willen, koste wat dat ook kost. Dat kan alleen als ons hart veranderd wordt. Als we elke dag ons bekeren door de krachtige werking van Gods Heilige Geest.

Elke zondag vieren we het feest van onze redding uit de houdgreep van de zonde. De Heer Jezus betaalde ervoor om ons totale bestaan te verlossen. Hij werd straatarm om ons schatrijk te maken. Zelfs zo dat de erfgenaam mogen zijn van een compleet vernieuwde schepping. Dat we nu al mogen rekenen op de goede zorgen van onze Vader die ons geeft wat nodig is. Zouden we dan niet uit dankbaarheid leven voor Hem, met alles wat Hij zelf eerst aan ons gegeven heeft? Zouden we niet al onze schatten en gaven in zijn dienst besteden, en dus ook om elkaar en anderen ermee te helpen? Dan bloeit het leven op! Het leven in de gemeente waar de onderlinge liefde niet maar in woorden blijft steken maar in daden gestalte krijgt en ook in de cijfers zichtbaar wordt. En het werkt door in de wereld waar we wonen en werken, omdat gezegende mensen voor anderen tot zegen zijn!

AMEN

1 Korintiërs 15: 58: Jezus is opgestaan – geloof (je) het zelf!?

Posted on by 0

liturgie morgendienst 14 mei 2017 –

zingen: Gz. 132: 1,6 (6=schoollied) ‘Dank U voor deze nieuwe morgen’
votum en groet
zingen: Ps. 21: 1,2,3 Levensliederen
1. De koning, HEER, wat is hij blij!
Hij juicht om uw bevrijding
en prijst uw kracht en leiding.
Zijn hartenwens werd werkelijkheid.
Hij vroeg u – en u gaf.
U wees zijn vraag niet af.
2. U geeft hem wat u hebt beloofd.
Wat zegent u hem machtig:
riant, royaal en prachtig.
Uw eigen hand plaatst op zijn hoofd
een gouden koningskroon
als stralend eerbetoon.
3. Hij heeft u om iets groots gevraagd.
U hebt het hem gegeven:
oneindig, eeuwig leven.
De glans en glorie die hij draagt,
weerspiegelt uw gezicht,
dat straalt van reddend licht.
Wet van de HEER
zingen: Ps. 119: 65,66 ‘Al uw geboden zijn gerechtigheid

gebed

Schriftlezing: Prediker 9: 1-12
zingen: Gz 287: 1,2 ‘’ Waartoe geploegd, als ’t zaad niet valt in goede aarde’

Schriftlezing: 1 Kor. 15: 17-32
zingen: Gz. 287: 3,4 ‘Heer, als er dan geen zin is in ons werk gelegen’

Schriftlezing: 1 Kor. 15: 50-58
zingen: NLB 637: 1,2,3,4 ‘O vlam van Pasen, steek ons aan’

1. O vlam van Pasen, steek ons aan,
de Heer is waarlijk opgestaan!
De Zoon, voor wie het duister zwicht,
de Zoon is als de zon, zo licht!

2. De Vader laat niet in het graf
zijn kind dat zoveel vreugde gaf,
Hij tilt het uit de kille grond –
het loopt als vuur de wereld rond.

3. De oude nacht voorgoed gedood,
de toekomst kleurt de morgen rood;
ziehier hoe God vergevend is
en hoe zijn liefde levend is.

4. Ziehier het licht van lange duur,
ziehier de Zoon, de zon, het vuur;
o vlam van Pasen, steek ons aan –
de Heer is waarlijk opgestaan!

verkondiging over 1 Kor. 15: 58

zingen: Lied 300:1,2,4,6 ‘Eens, als de bazuinen klinken
gebed
collecte
slotzang: Ps. 90: 1,8 ‘Gij zijt geweest, o Heer, en Gij zult wezen’
zegen
amen: Lied 456: 3 ‘Amen, amen, amen…
—————————————————————————————————————–

Gemeente van onze opgestane Heer, broeders en zusters, jongens en meisjes,
dia 1
‘En ze leefden nog lang en gelukkig’.
Zo eindigen veel sprookjes:
het was heel eng en gevaarlijk maar toch een happy end: alles komt goed.’

Daar is het een sprookje voor zeggen we dan.
In het echt komt het heel vaak niet goed.
Ook al leven mensen lang, ze zijn vaak allesbehalve gelukkig.
En zelfs al heb je veel geluk in een lang leven, er komt een keer een eind aan.
Wat is dan de winst van heel zo’n leven, waar deed je het allemaal voor?
Nee, het is een sprookje: ‘en ze leefden lang en gelukkig’. te mooi en niet waar.
Veel mensen kijken net zo aan tegen de mooie verhalen van de bijbel.
De bijbel die ons wil laten geloven dat wie voor Jezus kiest,
lang leeft en altijd gelukkig zal zijn, zelfs eeuwig levensgeluk tegemoet gaat.
Dat is de Paasboodschap van de kerk: Christus heeft de dood overwonnen,
en daarom is er voor wie in Hem geloven, léven na de dood, door de dood heen.

Nou, maar als je gewoon de harde werkelijkheid onder ogen ziet,
is dat dan niet te mooi om waar te kunnen zijn, dagdromerij, een sprookje?
Vandaag aan de dag hebben veel mensen afgerekend met de grote verhalen
waar ze vroeger in geloofd hebben en warm voor gelopen zijn,
al die verhalen met als afloop dat je lang en gelukkig kunt leven
als je maar voor dit ideaal je druk en sterk maakt
en als je maar aan die manier van leven je met elkaar houdt…..
maar wat is er allemaal van terecht gekomen? wat heeft het opgeleverd?
toegepast op het christelijk geloof: wat is de winst van 2000 jaar christendom?
is de wereld er beter op geworden, veiliger, vrediger, schoner…..integendeel toch!
En wat heeft de kerk te bieden voor de 21e eeuw – is de kerk nog wel relevant –
bedoeld wordt: wat heeft de kerk waar moderne mensen wat mee kunnen?

Het zijn de vragen van de Prediker en net zo goed van de apostel Paulus.
Die dat soort menselijke vragen bloedserieus nemen. Het zijn hun eigen vragen.
Ze gaan die vragen niet uit de weg, ze lopen er niet mee van God weg. Want als alle grote verhalen zijn uitverteld, blijft dat ene grote verhaal van Pasen.De moeite waard het te geloven en vast te houden…en aan iedereen door te vertellen.

dia 2 Jezus is opgestaan – geloof (je) het zelf?!
1. zonder Pasen geen leven
2. Pasen verandert je leven
3. hoe leef je na Pasen?

dia 3 1. zonder Pasen geen leven.
Jezus opgestaan – geloof je het zelf? Of: geloof je dat echt zelf?
Maar stel u nou eens voor dat het allemaal niet waar is..niet echt zo is?
Denkt u dat nooit eens? Echt niet? Of toch stiekem wel eens….?
Nou, Paulus denkt er hardop en konsekwent over door: stel nou eens…..
De aanleiding was de moeite binnen de gemeente met de opstanding.
Dat je als je gelooft en dan sterft, op Gods tijd opstaat met een nieuw lichaam….
dat wilde er bij sommige christenen gewoon niet in.
Ze waren kind van hun tijd. Voor veel mensen was dood dood; over en uit.
Anderen die wat dieper doordachten, hielden het erop dat de ziel bleef bestaan
om terug te keren tot een hogere werkelijkheid of op een andere manier terug te komen.Je herkent onze eigen tijd. Ook nu geloven veel mensen dat de dood het einde is, en ze vinden het soms ook goed zo, na in moeilijk of voltooid leven. .

Maar dan Paulus weer: stel je voor dat wie dat zeggen gelijk hebben.
De gevolgen zijn niet te overzien. Dan valt de bodem uit heel ons geloof.
De bijbel een sprookjesboek, of een boek met religion-fiction-verhalen.
Als opstanding van gestorvenen niet kan, dan is Jezus ook dood en begraven.
En dan is de dood sterker dan God. En wie geeft dan nog zin aan ons bestaan.
Je kunt je druk maken. Je kunt plezier maken. Je kunt actief godsdienstig zijn.
Maar het eind van al die mooie of wrange liedjes is: en zij stierf, en hij ging dood.

Het zijn heel werkelijke vragen en kijk maar om je heen voor de antwoorden.
Vandaar die vraag: is Pasen nog wel relevant? De dood overwonnen? Hoe zo dan? Iemand schrijft nuchter: “Wie zegt me dat deze droom geen bedrog is? Waarom zou de verwachting van een wereld zonder ziekenhuizen en begraafplaatsen géén illusie zijn? Want wat zie je van een Rijk van God? De dood overwonnen? Wat merk je daarvan? Het lijkt alsof ziekte en dood nog nooit gehoord hebben, dat het Pasen is geweest?” En wat heeft dan ons werken – en geloven – voor waarde? Paulus is er glashelder en eerlijk-nuchter in: dan zou het allemaal voor niets zijn, en erger: dia 4
Lucht!Wat dat betreft staan ze naast elkaar: de OT Prediker en de NT Paulus.
En herken je als postmoderne 21e eeuwer veel in wat ze over zin en onzin schrijven.
De Prediker die alle luchtkastelen die mensen opbouwen trefzeker doorprikt: alle mensen treft hetzelfde lot: hoe ze ook leefden, hun leven eindigt bij de doden En Paulus die iedereen gelijk heeft die zegt en zo leeft: laten we eten en drinken, want morgen sterven we toch – gesteld dat je maar één keer leeft – dat was dan dat!

Weer schiet het door me heen: stel je nou eens voor dat ze gelijk hebben!
Nog een citaat: “In een tijd waarin jaarlijks tienduizenden mensen de kerk de rug toekeren, kan het opeens door je heen schieten, stel, dat het allemaal niet waar is….”
Maar ik wil het omdraaien: ga er nou eens vanuit dat het allemaal wel waar is!
Dat we dus vandaag terecht blij en verwonderd vieren, dat de Heer echt is opgestaan. En met Paulus daar het feestelijke vervolg aan vastmaken: ook wij zullen opstaan. Is dat dan voor ons echt een relevant feit: wordt ons leven er anders van?

Paulus laat zien dat als er geen opstanding is en Pasen een sprookje is,
dat er dan inderdaan niet anders op zit dan er in dit leven het beste van te maken.
Dan valt er voor na dit leven niets te verwachten. En dus moet het hier en nu wezen.
Geen wonder dat veel mensen dan gulzig en haastig uit hun leven halen wat er in zit.
Hard werken en veel geld verdienen om daar dan leuke dingen mee te doen,
maar ook je inzetten voor je kinderen dat zij het nog beter krijgen dan jij het had.
En echt ook wel wat over hebben voor anderen die het zo beroerd hebben.
Maar allemaal – zoals Prediker zegt – onder de zon….gauw voordat het nacht wordt.
En in de grond van de zaak: vooral voor je zelf, zorg dat je erbij bent en dat je niks mist. Kijk dan niet meteen naar die ander die niet gelooft: logisch toch, zo denken en leven? Zonder Christus die de dood overwon, zonder Pasen, hen je toch ook geen leven? Vraag liever jezelf af: ben ik niet ook zo’n korte-termijn-consument? Maar Pasen dan??

dia 5 2. Pasen verandert je leven.

Daarom…..begint ons tekstvers heel stellig.
Het is de slotconclusie van een heel lang hoofdstuk: bijna 60 verzen.
Een hoofdstuk dat ons vanaf het begin met beide benen op de grond zet.
Op de stevige fundering van betrouwbaar feitenmateriaal: het evangelie – zegt Paulus tegen zijn lezers – dat uw fundament is, en uw redding.
Waar je dan wel stevig aan moet vasthouden omdat anders alles voor niets is.
Dat fundament is wat met Jezus Christus gebeurd is voor ons, tot onze redding:
Christus is voor onze zonden gestorven, en begraven, en op de derde dag opgewekt.

Nee, niet een verhaal te mooi om waar te zijn, niet een spannende sprookje maar een keihard feit, met veel ooggetuigen, honderden die het konden navertellen,
en bevestigd van meerdere kanten, en door miljoenen en miljoenen gelovig aanvaard. En niet een los incident maar het scharnier van het grote verhaal van Gods rijk.Dat rijk dat zijn opmars al begon vlak na het fiasco van de zonde:
de grote Nazaat van de vrouw die de duivel de kop zal kosten – zijn rijk gaat eraan.
En het loopt daarop uit – Paulus in vs. 28 – God die over alles en allen zal regeren.
Daar is de rotsvaste bodem voor gelegd toen Jezus de zonde en de dood overwon.
Christus is werkelijk uit de dood opgewekt, jubelt Paulus – twijfel daar toch niet aan!

Ja, en dat is niet maar een incident, maar een program. Ons levensprogram!
Vandaar wat er meteen achteraan komt: als eersteling van die gestorven is.
Eersteling – dan denk je aan de eerste opbrengst van een hele oogst.
De rest van de oogst moet nog komen. En zal ook zeker komen! “Hoe komen sommigen van jullie er dan bij dat er geen opstanding van de doden is?” Heb je dan geen besef van God, klinkt het verwijtend uit Paulus’ mond. Zijn ze dan vergeten wat Jezus zelf zei: God is geen God van doden maar van levenden?
De God van Abraham, van Mozes, van David, van opa en oma, en ook onze God? Die zijn Zoon toch niet stuurde om mensen te redden die toch weer dood gaan, maar opdat door de dood heen al Gods kinderen voorgoed met hun God leven?
dia 6
Nou, en dan ziet het leven van nu en dat van straks er totaal anders uit. Paulus zet in een paar forse trekken neer hoe relevant Pasen wel is:je mag zeker weten dat je arbeid niet vergeefs, niet voor niks is, in en om en door de Heer. Anders vertaald: al uw inspanningen zijn door uw verbondenheid met de Heer niet vergeefs

Maar waarom dan niet? Komt een christen dan geen moeite tegen?
Ook als je gelooft, kun je toch ziek worden, en slaat de dood vroeg of laat toe?
Denk maar weer aan die Prediker: of je nou gelooft of niet, God dient of niet,
alle mensen staat hetzelfde lot te wachten. Hun leven eindigt bij de doden.
Is het vreemd dat veel mensen hun schouders ophalen over het paasevangelie:
misschien is er toen nog wel echt iets gebeurd ook, maar wat schiet ik daar mee op?
Komt het er niet voor iedereen op aan dat je vandaag je best doet en jouw deel pakt?

Ja maar toch: als je echt gelooft in de Opgestane als jouw Redder en Heer,
verandert het evangelie van zijn kruis en opstanding wel degelijk alles helemaal.
Want dan mag je geloven dat je niet alleen maar leeft tussen wieg en graf,
maar dat dit aardse bestaan alleen een stageperiode is en een voorbereiding
op het echte en volle leven dat dwars door dood en graf heen beginnen gaat.
O ja, wachten duurt lang, dat zal waar zijn. Zelfs in de hemel wachten ze nog.
Het is een hele troost dat je na dit leven bij God in de hemel mag komen. Maar Paulus is er duidelijk over: dat is niet het eindstation maar een wachtkamer:
Je mag in geloof verder kijken en meer verwachten: een nieuwe aarde en een nieuw lichaam,, en dat doorbreekt die trieste cirkel van zinloosheid en vergeefsheid.
Het is de levensvraag van elk mens: waarom leef ik, waar werk ik voor, heeft het wel zin? Pasen geeft ons leven echt zin. Zegen! Ik krijg weer zin om voor Hem te leven?

dia 7 3. hoe leef je na Pasen?
Ik bedoel daarmee: wat merk je er nou de rest van de week van dat het Pasen is geweest, en dat we elke zondag vieren dat Jezus is opgestaan en ons leven geeft?
Morgen gaat u weer aan het werk – en ik – en jullie naar school – net als iedereen.
Je gaat samen met anderen sporten, net als anderen ben je de hele dag online … Alle mensen moeten eten en drinken, slapen en weer opstaan….veel mensen worden ziek…alle mensen – ook christenen, ook gereformeerden – moeten sterven.
Nog een keer: hoe relevant is het voor ons dat het Pasen is geweest, wat verandert dat?

In elk geval niet dit dat je ontstijgt aan dat alledaagse leven hier op aarde.en
De Bijbel praat ons niet een overgeestelijk en onaards hemelverlangen aan.
We zagen al dat onze eindbestemming niet in de hemel is maar op een nieuwe aarde, en Paulus schildert uitbundig dat we daar zullen zijn met echt een lichaam.
Teruggrijpend op vanmorgen: het paradijs is niet een droomwereld maar echt aarde!
Ik denk ook aan dat verhaal van Jezus over die knechten van de koning die elk een bepaalde opdracht kregen om mee aan de slag te gaan…een soort proefwerk.
Toen de koning terugkwam kregen de knechten die trouw geweest waren en winst hadden gemaakt, een pluim en een beloning: goed gedaan, jij trouwe knecht,in het kleine ben je trouw geweest, nu kan ik het grote toevertrouwen: koning zijn met Mij!

Maar wel: dat Jezus is opgestaan en dat wij met Hem zullen opstaan in een nieuw leven, dat bevrijdt ons van de kortzichtigheid en de krampachtigheid dat we hier en nu in die jaren dat we te leven krijgen, allemaal moeten realiseren.
Dat zit achter dat in wezen intrieste van ‘laten we eten en drinken voor we sterven’.
En maak dan dat maar zo lang en breed als het leven is: werken, carrière maken,
uitgaan en erop uit trekken, gulzig en ongeduldig van het ene naar het andere vliegen, om maar niets te missen….en dan is lijden, ziekte, verdriet, iets dat een mens niet past, een vervelend oponthoud en als het erger is zelfs een drama: je leven is niks meer waard.
dia 8
Dat speelt zeker mee bij de discussie over zo’n onderwerp als voltooid leven, want
als dit leven niet meer waard is geleefd te worden, als ik het leven niet meer aan kan,
of – die kant kan het zomaar opgaan – als ik merk dat ik een last wordt voor anderen,
nou, waarom zou ik dan niet er een punt achter zetten of laten zetten….? Ik ontken niet dat er vaak veel moeitevolle verhalen achter zitten, maar hoe ga je ermee om?
Als je in geloof meer verwacht en verder kijkt dan werk of plezier, pijn en lijden nu,
dan gaan de dingen er heel anders uitzien. Je gelooft op grond van Jezus’ overwinning met Paulus in die andere brief dat het lijden van nu niet opweegt tegen de glorie die komt,en dan wordt ook dat werken en genieten hier en nu betrekkelijker:
het is nog maar het begin, een voorschotje op de complete erfenis die op ons wacht.

Tegelijk wordt daarom juist des te belangrijker hoe we hier bezig zijn: daarom – omdat het Pasen is geweest en Christus heeft overwonnen – juist daarom:
zet u altijd volledig in voor het werk van de Heer, omdat het niet voor niets is
en niet toch straks allemaal afbreekt en wordt vergeten, en je niks meenemen kunt…
Nee, het heeft zin en je krijgt er weer zin in. Je weet waarom je het doet en voor Wie!

Juist dan kun je echt genieten. Krijgen die adviezen van de Prediker extra glans
en diepgang: eet je brood met vreugde, drink met en vrolijk hart je wijn (je koffie of thee,je pilsje, met mate), trek gerust mooie vrolijke kleren aan, maak je maar op en zorg voor een geurtje, geniet van je man of je vrouw als je getrouwd bent, van je kinderen als je die hebt, van familie en vrienden, en doe maar gewoon wat je hand vindt om te doen. Vanwege Pasen! En elke lente is voorbode van Nieuw leven!
dia 9 mooie uitspraak van Luther
Kijk, en een kerk van zulke mensen gaat licht afgeven en heeft veel te bieden.
Geeft uitzicht tegen de chaos en de verwildering en de wanhoop in: er is echt hoop!! Je gaat je inzetten voor het werk van de Here, doen wat je hand te doen vindt, dienend in en voor de wereld, verwijzend naar Hem die alle dingen eens voorgoed nieuw maken zal!
amen

dia 10

Exodus 12: 14 en Psalm 116: 13-14: Vrijheid geef je door – de kracht van het persoonlijke verhaal

Posted on by 0

Liturgie morgendienst zondag 7 mei 2017
Thema: ‘Vrijheid geef je door – de kracht van het persoonlijke verhaal’
Votum en groet
Zingen: Ps. 124: 1,2,3’’Heel Israël getuige, blij van geest’
Wet van God Exodus 20
Zingen: Ps. 32: 1,2 LL ‘Geluk is dat je fouten zijn vergeven’
1. Geluk is dat je fouten zijn vergeven,
je zonde weg, bedekt voor heel het leven.
Geluk is dat de HEER je niets verwijt
en dat je bent bezield door eerlijkheid.
Zolang ik zweeg had ik gebroken nachten
en overdag gebrek aan nieuwe krachten.
Uw hand was drukkend zwaar – mijn lijf begon
kapot te gaan als in de hete zon.
2. Ik ben voor u mijn zonde gaan benoemen,
hield ermee op mijn fouten te verbloemen.
Ik zei: ‘Mijn schuld beken ik aan de HEER.’
En u vergaf mij – geen verwijten meer.
Laat wie gelooft zich biddend aan u binden
in tijden dat u zich door hen laat vinden.
Hoe hoog de golven om je heen ook slaan –
gegarandeerd – ze raken jou niet aan.
Gebed

Schriftlezing: Exodus 12: 14-28
Zingen: Ps. 66: 2,6,7

Schriftlezing: Psalm 116
Zingen: Ps. 116: 1,4,5,7

Verkondiging: Ex. 12: 14 en Psalm 116: 13-14
Zingen: NLB 709: 1-5 ‘Nooit lichter ving de lente aan’

1. Nooit lichter ving de lente aan
dan toen uw hand ons volk bevrijdde.
Hoe hebben w’in dat schoon getijde
verheugd maar huiverend verstaan:
Gods vijanden vergaan.

2. De winter leek voorgoed voorbij
en voor ons lag de volle zomer;
de macht was eindlijk aan de dromer,
de nieuwe mens, zo droomden wij,
verbrak de slavernij.

3. Maar winters werd het in dit land;
‘t is kil rondom en in ons midden,
in onze mond verstart het bidden,
doodskou gaat uit van onze hand
naar mens en dier en plant.

4. O God, wat zijn wij dwaas geweest,
dat w’aan de vrijheid zo gewenden,
dat wij de vijand niet herkenden,
in opstand tegen U, het meest
in eigen hart en geest.

5. Vergeef het ons, raak ons weer aan
met levensadem, lente-tijding,
en doe met krachten ter bevrijding
ons hier in Christus’ vrijheid staan.
God, laat ons niet vergaan.

Gebed
Collecte
Zingen: Lied 416: 1,2 ‘Gelukkig is het land’
Zegen
Amen: Ps. 32: 3a/4b LL ‘Bij U vind ik een schuilplaats in gevaren’

Bij u vind ik een schuilplaats in gevaren,
ik voel me veilig, u blijft mij bewaren.
U bent het die mij liefdevol omringt
en met gejuich van mijn bevrijding zingt.
Eer aan de Vader, die om ons blijft geven.
Eer aan de Zoon, door wie wij eeuwig leven.
Eer aan de Geest, die altijd voor ons pleit.
Drie-enig God, leef tot in eeuwigheid!

…………………………………………………………………………………………………………..
Gemeente van onze Heer Jezus Christus, geliefd door God onze Vader
dia 1
‘Vrijheid geef je door’.
Dat is door het Nationaal Comité 4 en 5 mei gekozen als jaarthema voor de herdenking van de oorlogsslachtoffers en de viering van de bevrijding, tot 2020.
Met elk jaar een toespitsing op een bepaald aspect van herdenken en vieren.
Dit jaar is dat onderthema ’de kracht van het persoonlijke verhaal’, en dan gaat
het vooral over persoonlijke verhalen van mensen die de oorlog en bezetting
hebben meegemaakt, of verhalen die meegaan in families, over wie nooit zijn
teruggekomen, over opgelopen trauma’s, over nooit verwerkt verlies en verdriet.

Als zulke verhalen verteld worden of als je ze leest, komt wat gebeurd is veel
meer binnen dan als je alleen het grote verhaal leest, in schoolboeken b.v.,
over Hitler, over veldslagen, over de concentratiekampen en de gaskamers.
Dat maakt ook indruk, maar als je dan ineens een nabestaande spreekt, of
iemand van wie de opa is omgekomen als verzetsman of als militair,of als je opa of
oma loskomt over hoe ze de oorlog beleefd hebben als kind, dan gaat het ineens veel meer leven – en dan zijn er ook de gevolgen van die jaren die soms generaties lang doorwerken – het ging echt om heel concrete mensen…om persoonlijk leed.
En hoe bijzonder dat ze er nog steeds zijn, stokoude veteranen, met hun verhaal.
dia 2
Arendo Joustra, hoofdredacteur van Elsevier en schrijver van de jaarthematekst,
schrijft dat persoonlijke verhalen over de oorlog en over wat daarna gebeurde de essentie van het leven heel dichtbij brengen: “Ze gaan over moed en opoffering,
Maar ook over de duistere kanten van de mens. Over de dood uiteraard en over diep gevoelde ellende, pijn, angst, onmacht en vernedering. Over verraad, leugens en lafheid….En ze doen beseffen hoe het is om in vrijheid te leven, zonder nachtelijke razzia’s , zonder buigen voor een vreemde keizer”. Dat laatste slaat op Japan.
dia 3
Joustra geeft aan dat veel mensen een sterke drang voelen om hun verhaal door
te vertellen, steeds maar weer, en vaak zijn en worden die verhalen opgeschreven.
Tegelijk: dat heeft vaak tientallen jaren geduurd, en er zijn ook verhalen die met wie
het beleefd hebben onverteld het graf ingaan, uit angst of schaamte, omdat het te erg was, te confronterend is, of te pijnlijk, of uit angst niet geloofd of zelfs afgewezen of uitgelachten te worden – en wat moet je met het verhaal van je opa die fout koos
in de oorlog of over die verzetsdaad die uit de hand liep, of over die wraakactie…?

Maar hoe waardevol zijn eerlijke persoonlijke verhalen, juist voor wie het zelf niet hebben meegemaakt en zoiets nooit hopen mee te maken: om niet wie ook maar te verheerlijken of te veroordelen, maar om ervan te leren, ervoor bemoedigd en ook
gewaarschuwd te worden, en om geholpen te worden bij keuzes in eigen leven en eigen tijd, om de vrijheid die we mogen hebben door te geven en voor te leven,
en ook om zuinig te zijn op die vrijheid en er samen goed mee om te gaan.dia 4

Gemeente, de Bijbel is bij uitstek een boek vol verhalen – over God en mensen.
Om alle misverstand te voorkomen: ik bedoel niet ‘verhaaltjes’ , niet echt gebeurd
of zonder diepgang – nee, het zijn juist heel levensechte verhalen, over wat door
mensen is gedaan of wat mensen is overkomen en ook wat mensen is aangedaan,
Maar meer nog en vooral, verhalen over wat God gedaan heeft en nog steeds doet.

Want hoe oud ook die verhalen, over wat duizenden jaren geleden gebeurd is, ze
gaan over het echte leven waarin als het erop aan komt, het steeds over diezelfde
dingen gaat: schuld en boete, schaamte, vergeving, angst en moed, hoop en vrees.
En meer nog en vooral: over God die dezelfde blijft, trouw, liefdevol, geduldig; God
die boven alle tijden staat en over alle feiten gaat, en die zijn geschiedenis maakt.
Kijk, en juist omdat die verhalen over het echte leven gaan, over emoties, over wat mensen hebben ervaren, raken die verhalen mensen en hebben ze al eeuwen hun kracht bewezen – zoals we belijden dat de Heilige Geest mensen overtuigt van de waarheid van de Bijbel – en, staat er bij in art. 5 NGB “het bewijs ligt bovendien in de boeken zelf, want zelfs blinden kunnen tasten dat de dingen die erin voorzegd zijn, gebeuren”= de Bijbel bewijst zichzelf – de kracht van wat de Bijbel wil vertellen.

En dan is het er in de Bijbel allemaal: dat grote verhaal van God met zijn volk, eerst
Israël, dia 5 en na Pinksteren zijn volk samengesteld uit vele volken, culturen, talen en ook die persoonlijke verhalen, van een Adam en zijn Eva, een Noach en zijn gezin een Abraham en Sara met toch een zoon en nageslacht, een David die een man

was naar Gods hart maar ook gruwelijk onderuit kon gaan en die dat vreselijke
verhaal van overspel en moord met voorbedachten rade eerst diep probeerde weg te stoppen maar dan er toch mee voor de draad moest komen – en van die onbekende dichter van Psalm 116 dia 6 die voor de dood was weggesleept
en zijn God daar uitbundig voor wil bedanken – in de tempel, in de kerkdienst –
want bij God ben je nooit een nummer of alleen een ambt maar juist die ene mens,
en bij God gaat het nooit om ‘de zaak’, maar om mensen, om u en om jou en om mij.
En dan gaat het eigenlijk altijd samen op en loopt het door elkaar heen: dat grote
van die oorlog of dat kerkconflict of die kerkelijke eenwording, en dat misschien kleine maar minstens zo belangrijke verhaal van die gezinnen, families, enkelingen met hun eigen keuzes en frustraties, pijn en gebrokenheid – het is er en mag er zijn,
en het mag gezegd en verteld worden, bij God neergelegd, en soms opgeschreven.

Zoals de dichter van een andere psalm, van wie we ook de naam niet kennen, Psalm 66, die zingt over grote dingen die zijn volk zijn overkomen – verdrukking en vrijheid – “mensen zijn over ons heengereden, wij zijn door vuur en door water gegaan, maar U bracht ons naar een land van overvloed” – en die dan inzoomt op zijn eigen verhaal dat hij wel aan iedereen wil vertellen want vrijheid geef je door en wat een kracht heeft een persoonlijk verhaal: “Kom en hoor wat ik wil vertellen, ieder die
ontzag heeft voor God, hoor wat Hij voor mij heeft gedaan” – hoort u: voor mij.
Daar loopt die psalm die wereldwijd begint –“Heel de aarde, juich voor God…laat heel de aarde voor U buigen….Kom en zie de werken van God….- daar loopt die
psalm die gaat over wat God deed met en voor zijn volk – op uit: “God heeft mij gehoord, Hij heeft geluisterd naar mijn gebed. Geprezen zij God, Hij heeft mijn gebed niet afgewezen, mij zijn trouw niet geweigerd”. Geweldig: die grote God is mijn God.

‘Vrijheid geef je door’ – door de verhalen te blijven vertellen, ook van grootouders en ouders op kinderen en kleinkinderen, door te herdenken en stil te staan bij hoe zwaar en moeilijk het was en hoeveel offers er zijn gebracht en slachtoffers gevallen zijn, en door samen te vieren dat je vrij mag zijn, en bewust die vrijheid te gebruiken.
Dat is in wezen waarom we nog steeds na zoveel jaar elk jaar 4 en 5 mei vieren.
Dat is ook waarom God veel langer geleden via Mozes nog voor de bevrijding uit de dwangbuis Egypte meteen al de herdenking en viering van de bevrijding regelde,
dia 7 met alle aspecten daarbij van herinnering aan de pijn en de tranen, het besef dat de bevrijding niet kwam als beloning voor eigen goed gedrag maar als bewijs van Gods genade die zelfs niet zonder bloedvergieten mogelijk was en veel offers vroeg – en die vroeg om een nieuw en ander leven met wegdoen van alles wat slecht en scheef was – vandaar die ongegiste koeken en het wegdoen van alle bederf…..
want vrijheid is niet vanzelfsprekend en vrijheid vraagt om een nieuw begin.

Als God aan Israël de opdracht meegeeft om hun bevrijding – Zijn bevrijding – te blijven gedenken en vieren – er staat bij: ‘alle komende generaties’- dan is dat meer dan dat ze een of ander feit uit het verleden moeten weten – als geschiedenisles.
Nee, in deBijbel is ‘gedenken’ niet iets van het hoofd alleen maar vooral van het
hart: dit heeft God voor ons gedaan, we hebben een machtige goede God, en die
wil ook onze God zijn – en gedenken is dan ook bedoeld om er wat mee te doen:
om de vrijheid niet te gebruiken om jezelf uit te leven maar om voor God te leven en ook de ander zijn vrijheid te gunnen en het samen goed te hebben op Gods aarde.
Paulus trekt het later door naar de gemeente als hij het heeft over Christus als het
volmaakte en voor altijd voldoende paaslam: “Doe de oude desem weg en wees als nieuw deeg omdat ons pesachlam, Christus, is geslacht. Laten we daarom het feest niet vieren met de oude desem van kwaad en ontucht, maar met het ongedesemde brood van reinheid en waarheid” (1 Kor. 5: 7-8). En over de vrijheid die Christus is en ons geeft: “Broeders en zusters, u bent geroepen om vrij te zijn. Misbruik die vrijheid niet om uw eigen verlangens te bevredigen, maar dien elkaar in liefde” (Gal.5:13).
dia 8
Een les die ook meegenomen kan worden naar het samen vieren van de bevrijding als Nederland: wat doen we met de vrijheid die we al zo lang mogen hebben, in een tijd van soms scherpe tegenstellingen en groeiende verschillen, een tijd waarin veel mensen en landen weer vooral gaan voor eigen belang, en je kan schrikken over hoe wordt gedacht en gepraat over vluchtelingen en hoe – zelfs door overheidsinstanties- wordt omgegaan met asielzoekers – en waar regels vak meer tellen dan mensen.
Zien we onze vrijheid als cadeau dat we ook niet hebben verdiend, of als een
recht waarop niemand anders inbreuk mag maken en die we de ander soms bijna niet gunnen, want de vrijheid voor de ander vraagt misschien van ons inschikken
en inleveren. Vrijheid geven we door maar aan wie? Alleen aan eigen volk en eigen soort of ook aan wie naar die vrijheid zijn gevlucht en zich ook hier onvrij voelen?
Genoeg om over na te denken en wat mee te doen: vrijheid geef je door – of niet?

Vrijheid geef je door – dat werd rond pesach heel concreet ingevuld doordat de verhalen – en vooral: Gods verhaal – werden doorverteld van ouders op kinderen.
God gaf de opdracht dat als de kinderen zouden vragen wat het te betekenen heeft wat hun ouders deden, met dat lammetje en dat bloed aan de deur, die ouders dan het verhaal moesten vertellen van Egypte en van de redding die God gegeven had,
niet omdat ze een supervolk waren maar omdat God in zijn genade hen gespaard had toen Egypte werd gestraft –en dan staat er niet dat God die voorouders had gespaard maar er staat: “ons heeft Hij gespaard”. Dat mogen wij ook nog altijd dankbaar vieren –b.v. als we avondmaal vieren – dat God ons heeft gespaard en zijn Zoon heeft gestraft om onze zonden – wij zijn verlost, God heeft ons welgedaan.

En we mogen God ook danken voor de vrijheid die we in Nederland hebben, en dat ondanks veel ondankbaarheid en misbruik van die vrijheid – en we moeten maar veel blijven bidden of God die vrijheid wil blijven geven en ons wil helpen om elkaar en mensen om ons heen iets te laten zien van wat echte vrijheid is en hoe we met die
vrijheid zo kunnen omgaan dat we er samen van kunnen genieten en ook iets kunnen betekenen voor mensen en volken die die vrijheid moeten missen.
Terwijl we aan de andere kant ons kunnen laten inspireren door mensen die zich
Onder veel moeilijker omstandigheden inzetten voor vrijheid, gerechtigheid en vrede,
dia 9
Wat trouwens steeds weer opvalt in het verhaal van Gods volk Israël, dat is dat het zo’n eerlijk verhaal is: niet een heldenroman van moed, beleid en trouw, niet
een verheerlijking van een roemrijk verleden, maar een verhaal met heel veel menselijk falen, heel veel ontrouw, heel veel misstanden en verkeerde keuzes,
zelfs van koningen en priesters en profeten die Gods wil probeerden te doen.
En heel vaak worden de latere generaties gewaarschuwd om niet dezelfde fouten te maken en dezelfde zonden te doen als hun ouders en hun voorgeslacht – in Psalm 78 staat b.v. na de opdracht om aan de kinderen door te vertellen wat Gods wil is:
“Dan zouden zij op God vertrouwen, Gods grote daden niet vergeten en zich richten naar zijn geboden. Dan zouden zij niet worden als hun voorouders, een onwillig en opstandig geslacht, onstandvastig van hart en geest, een geslacht dat God ontrouw was”. En dan volgt een lange psalm met vooral veel zonden en ontrouw van het volk, met als slot vol verwondering hoe God ondanks al die ellende trouw bleef en David uitkoos om het volk als een herder te leiden: hij was als een herder met een zuiver hart – bijzonder, ondanks ook veel narigheid bij David en in Davids leven en gezin.
Geschiedenis in de Bijbel is er niet om mensen op te hemelen maar God te eren.

We kunnen er wat van leren als wij onze geschiedenis doorvertellen, wat ook nogal eens eenzijdig is gebeurd: de geuzen als de grote helden, en geweldig wat wij in Indië allemaal gedaan hebben – terwijl er ook heel veel vreselijks is gedaan aan
onrecht, moord en doodslag – en ook de kerkgeschiedenis zit vol foute keuzes
en onterecht veroordelen van mensen en scheuringen die niet naar Gods wil zijn.

In lijn van de Bijbel zelf moet ook dat verteld en erkend worden – om er schuld over te belijden en vergeving voor te vragen en waar mogelijk fouten te herstellen, en
ook om ervan te leren – onze koning zei in het interview laatst voor de TV dat hij zijn kinderen leert dat ze fouten mogen maken, en dat hij zelf ook fouten gemaakt heeft.
Mooi om zo kwetsbaar te durven zijn, fouten mag je maken maar om ervan te leren,
en eigen fouten toegeven helpt de ander om te kunnen en er van te willen leren.
dia 10
Ja, en ook al in de Bijbel zijn er naast dat grote vervolgverhaal van Gods trouw en zijn bevrijding heel veel persoonlijke verhalen, en daar wordt het levensecht door.
Heel bijzonder dat ook veel psalmen van die persoonlijke verhalen zijn – zoals de psalmen die we zongen en lazen vanmorgen: Psalm 32, Psalm 66, Psalm 116.
Levensverhalen op muziek gezet zodat ze de eeuwen door nagezongen worden.

Verhalen als van David over eigen falen en verschrikkelijke misdaden, en over het schadelijke van verzwijgen, wegstoppen, goedpraten – het dodelijke van een doofpotcultuur – en het bevrijdende van het eerlijke verhaal, van de soms pijnlijke feedback, en van een ruimhartige vergeving – met de boodschap aan wie het later leest of zingt er eigen winst mee te doen: “laten uw getrouwen dus tot U bidden als zij in zichzelf een zonde vinden….een slecht mens heeft veel leed te verduren, maar wie op de HEER vertrouwt wordt met liefde omringd”. Wat een sterke boodschap!

Ja, en die andere psalm, met dat persoonlijke verhaal over doodsangst, pijn, tranen, met daarna een schreeuw om hulp en toch redding en weer een nieuw leven – alle reden om iedereen te laten delen in je blijdschap en dankbaarheid – ook dat verhaal mag verteld en bezongen: Ik zal de beker van de bevrijding heffen, de Heer danken, en iedereen mag het horen en zien! Het meebeleven! En samen God de eer geven.

Dat is de kracht van persoonlijke verhalen. Wat is uw verhaal? Wat heb jij te vertellen? Hoe geven wij onze vrijheid door? Verhalen willen verteld worden!

amen

dia 11