Gemeente van onze Heer Jezus Christus, door God aanvaard en geliefd, elkaars broers en zussen
dia 2
Ik vertel denk ik weinig nieuws als ik zeg dat de kerk niet ‘in’ is en dat de kerkdienst, de tweede dienst, maar voor veel mensen ook de eerste dienst, onder druk staat, en dat de reactie op wat nog wel gebeurt binnen en buiten de gevestigde kerken er al te vaak een is van ‘het raakt me niet’, ‘ het doet me zo weinig’, en ‘ik kan er niks mee in m’n eigen leven’….het is voor veel mensen een reden de kerk te laten voor wat die is.
Dan lijkt zo’n psalm uit een andere wereld: ‘ het enige dat ik verlang is te wonen in het huis van de HEER alle dagen van mijn leven’ (elke dag naar de tempel, elke dag naar de kerk?), om de liefde van de HEER te aanschouwen, hoe dan?’ om Hem te ontmoeten in zijn tempel – God zelf? Waar zie ik die liefde van God dan in de kerk, ik ontmoet God nergens, ook niet op zondag, en er was in de tempel toen vast meer te zien en te beleven dan vandaag in de kerk….
En dan die oude catechismus die er vanuit gaat dat door te luisteren naar de bijbel en naar de preek een mens tot geloof komt en dat af en toe avondmaal dat geloof versterkt…is dat niet uit die preekcultuur van de 16e eeuw toen er nog geen TV en internet was? Is niet eerder de ervaring dat veel woorden op zondag over onze hoofden heen gaan of in elk geval niet verder komen dan ons hoofd maar zeker niet ons hart en gevoel raken?
Te veel om op in te gaan vanmiddag en te zwaar om op te pakken in weer één zo’n dienst. Toch blijf ik erop vertrouwen en erom bidden dat erwat goeds kan gebeuren op zondag. Waar Gods Geest aan wil werken en Hij ons allemaal bij inschakelt.
dia 3
In de kerk wil God ons ontmoeten
1. God zoekt ons op.
2. God spreekt ons aan
3. God gaat met ons om
4. God stuurt ons erop uit
dia 4 1. God zoekt ons op.
Alleen die vraag al: waar komt ‘het geloof’ vandaan, hoe komt een mens aan geloof? Voor je het door hebt speelt een levensgroot misverstand onszelf en anderen parten. Ik bedoel dat we invullen: het christendom, of: het gereformeerd zijn met de bijbehorende regels en gewoonten, of: dat je op gezag en met verstand op nul aanneemt dat alle bijbelse verhalen letterlijk zo gebeurd zijn en dat elke vraag en elke twijfel uit de boze is…..eerder in de catechismus stond toch dat echt geloven een zeker weten is, maar dit dan en dat…. en er staat zoveel in de bijbel dat ik met mijn gezonde verstand niet snappen kan en dat botst op mijn menselijke gevoel….en ik lees ook van alles dat me niet echt interesseert—-
Maar begin daar nou niet mee, en probeer nou eerst eens je eigen te maken wat geloof is. Het is niet veel weten en alles snappen, en ook niet van alles voelen en in de Heer high zijn. Eigenlijk staat het als je goed leest, al in die vraag: het geloof verbindt ons aan Christus, want geloven is niet van alles voor waar aannemen en je voegen naar wat anderen denken en van je verwachten, nee, geloven is vertrouwen: je toevertrouwen aan Iemand die veel om je geeft en alles voor je over heeft; geloven is je houvast zoeken bij wie jou vasthoudt en je geluk zoekt. Juist daar is die psalm die we gelezen hebben en waaruit we gezongen hebben zo vol van. Als David zijn vertrouwen in zijn God uitzingt, is hij daar diep van onder de indruk: de Heer is mijn licht in het donker, mij vluchtplek in mijn angst, bij de HEER is mijn bedreigde leven veilig, en dat is niet een verstandelijk weten maar David heeft het aan den lijve ervaren: U bent mij altijd tot hulp geweest – Heer, help me, u laat me toch niet in de steek.En juist daarom dat verlangen: het enige dat ik wil is altijd zo dichtbij God zijn.
Nou en dat verlangen, dat vertrouwen, borrelt niet uit een mens zelf naar boven maar dat komt bij God vandaan, en dat groeit door de ontmoeting met God en je ervaring met God. Als we door de misschien wat oudere en in onze oren wat redeneerderige taal van de catechismus heen leren kijken, komt wat ver af lijkt te staan steeds dichter naar ons toe: “de Heilige Geest werkt het geloof in ons hart door de verkondiging van het evangelie”. Dat is veel meer en veel dieper dan: lees elke dag in je bijbel, en kom elke zondag twee keer naar de kerk, en laat er vooral goed en rechtzinnig worden gepreekt, dan is het goed. Wat hier staat is dat God met zijn Geest wil werken – ons leven lang – in ons hart….dat God dichterbij ons wil komen dan wie dan ook kan komen, zelfs dichter en dieper wil komen dan wij zelf kunnen komen, met zoveel blokkades en weerstanden en afweer. God die ons heeft gemaakt en die ons liefheeft en ons niet kwijtwil, zoekt u en mij op. Dat deed Hij al in het paradijs, dat bleef Hij doen toen Adam en Eva uit angst en schaamte waren weggekropen, dat blijft God doen met mensen die voor Hem en voor zichzelf op de vlucht zijn en die ook zo vaak elkaar uit de weg gaan of juist voor de voeten lopen, die als hen aan henzelf ligt stuklopen op een weerbarstige harde wereld, zich opsluiten in zichzelf, die zichzelf voorbijlopen en met een boog om eigen problemen en die van de ander heenlopen. Maar dan komt God naar je toe en zelfs je leven binnen, in Jezus en met de Geest en de woorden van Jezus, en Hij wil zijn liefde aan ons kwijt en die oester die we zo vaak zijn openen. Een liedje nodigt goed bedoeld ons uit: is je deur, de deur van je hart nog op slot, doe hem open voor God, want Hij wil in je wonen – maar dat werkt pas als Gods liefde dat harde hart breekt en dat verkilde gevoel weer op temperatuur brengt, door ons zijn liefde te verklaren en zijn nabijheid te beloven.
dia 5 2. God spreekt ons aan
Hoe komt een mens tot geloof, hoe kan je geloof groeien, en hoe kun je vanuit het geloof leven? Als het daarover gaat is zondag 25 zomaar een kapstok waaraan we meteen een aantal vertrouwde en afgedragen kledingstukken zoals: door bijbellezen en bijbelstudie, kerkgang, en bidden natuurlijk.Het is allemaal helemaal waar, en het hoort allemaal bij de mogelijkheden die God wil gebruiken. Alleen lopen we het gevaar dat het allemaal toch buiten ons zelf blijft en ons niet echt aanraakt en verandert, en dat we het allemaal keurig doen en ons geloof er toch niet door groeit en zelfs eerder gaat kwijnen, en dat het in de kerk veel over God gaat en je toch weinig van God merkt. Iemand wijst er terecht op dat als je in de kerk zit te luisteren er meer speelt dan horen met je oren en begrijpen met je verstand: “God wil niet alleen gehoord worden door, maar ook binnendringen bij zijn geliefde gemeente”…en: “de God die zich openbaart maakt zich niet alleen bekend met woorden, maar Hij geeft zichzelf metterdaad”. Anders gezegd: God spreekt ons,mij, jou, aan. En als wij lezen, horen, zingen, mogen wij ons aangesproken weten, en ons antwoord geven.
Weer is dat voor de goede luisteraar terug te horen in zondag 25, waar niet staat als je maar regelmatig in de bijbel leest en als de preek maar goed gereformeerd is en we onze plek in de kerk en aan de avondmaalstafel maar niet te vaak leeg laten, het wel goed komt met ons. Wat een oppervlakkig gepraat zou dat zijn en wat zou daar weinig enthousiasme van uitstralen…..hoe weinig wervend is dat gebleken te zijn.
Er staat heel iets anders in die vraag en dat antwoord. Op twee punten staat het er anders. Eerst staat er niks over bijbel lezen en over preken houden en beluisteren, maar het gaat over de ‘ verkondiging van het heilig evangelie’, en evangelie is blijdschap, fantastisch groot nieuws. Lees maar door: dat God ons, om het offer dat Christus voor ons bracht aan het kruis, ons onze zonden en schuld wil vergeven, en ons ook eeuwig leven wil geven – en dat zegt God ook tegen mij, terwijl Hij beter dan wie ook weet wie ik ben en hoe ik ben, hoe ik twijfel en vaak de mist in ga, hoe mijn verleden is en hoe ik het zo vaak laat afweten, en hoe slecht ik vaak in mijn vel zit. God spreekt maar niet over onze hoofden heen over hoe slecht wij wel zijn maar hoe mooi het allemaal gaat worden, en de bijbel is niet bedoeld als een hoge meetlat om elkaar aan af te meten en al helemaal niet om de ander mee te beoordelen en mijn eigen gelijk te bewijzen.
Ik las ergens: “God heeft met jou een verbond gesloten. Of je nu jong bent of oud, of je nu op school zit of nog werkt, het maakt niet uit. God heeft jou op het oog. Hij spreekt jou aan”. Dat klinkt mooi natuurlijk maar hoe werkt dat dan, hoe dringt wat God zegt tot mij door. Daarvoor nog even naar zondag 25, ik zei dat er op twee punten wat anders staat dan wij geneigd zijn te denken en al te vaak zeggen tegen onszelf en elkaar. Het tweede is – en let op de volgorde – dat het geloof “ons aan Christus én aan al zijn weldaden deel geeft”.l Dat klinkt weer wat formeel en ingewikkeld, maar zeg het maar zo: geloven in Jezus is een band met Hem krijgen en ervaren, en let dan op de volgorde zei ik al: Christus eerst en dan zijn weldaden, wat Hij voor me verdiende en aan me wil geven, met me wil delen. Dus niet wel de cadeaus aanpakken – vergeving, eeuwig leven – en de Gever vergeten.
In Psalm 27 zingt David dat Hij ernaar verlangt de liefde van de HEER te aanschouwen, en dat is veel meer dan dat in die tempel veel te zien en te beleven was, meer dan bij ons in de kerk – nee, David heeft zo dicht bij waar God wilde wonen bij mensen, heel diep de liefde van God ervaren, het was echt een ontmoeting en die ging altijd met David mee….en Hij wil ook met ons omgaan…
dia 6 3. God gaat met ons om
Ik zei net al even dat in vraag 25 Christus voorop staat en centraal staat en dat als het goed is geloven niet is een heleboel weten en voor waar aannemen en ook niet van alles krijgen – ik zeg er nu bij dat een mens ook niet moet geloven uit angst, b.v. de angst dat je anders verloren zou gaan, dat je dan uit Gods hand zou vallen.
Nee, geloven is een relatie krijgen en ervaren met je Heer en Redder en met God als je Vader. In een ander belijdenisgeschrift wordt daar de taal van de liefde voor gebruikt, heel intiem zelfs: “Wij geloven dat de Heilige Geest…in ons hart een waar geloof ontsteekt (warmte dus, vuur! het gaat je niet in de kouwe kleren zitten, het doet wat me je!) dat Jezus Christus met al zijn verdiensten omhelst (je slaat je armen om Hem heen, je ervaart zijn nabijheid, je wilt Hem niet meer loslaten)
En ook : het geloof dat Hem zich toeëigent (U bent van Mij) en niets meer buiten Hem zoekt (U bent van Mij en ik ben van U)”. En dan heeft dat ook nog een ‘grote verborgenheid’. Zoals de bijbel zelf het heeft over het geheim van het geloof, als het geheim van een grote liefde, vaak vergeleken met de liefde tussen een man en een vrouw, het mysterie van het huwelijk- Vandaar wat ik boven dit punt zet: God gaat met ons om, in liefde die van zijn kant gekomen is maar die mag uitgroeien tot liefde die wederzijds is – een verbond dat niet meer stuk kan.
Dat God met ons wil omgaan en ons, u, jou, helemaal serieus neemt zoals wij in elkaar zitten, kan ons leren om anders en meer betrokken de bijbel te lezen, te bidden, in de kerk te zitten. We zijn wel eens erg bang dat het in onze tijd en ook in de kerk te veel om de mens gaat, en dan kan een terechte waarneming zijn als iedereen zich laat leiden door wat eigen mening en eigen gevoel en als we ons laten drijven door toevalllige emoties of de zoveelste hype. Maar als we geloven dat God vanaf het begin mensen zoekt en ieder mens kent en aanspreekt, dat God met mensen wil omgaan en God elk mens in zijn waarde laat en tot zijn of haar recht wil laten komen, dan komt – las ik ergens – niet de vraag om wie van de twee verbondspartners het gaat, maar de vraag hoe het er tussen die twee aan toe gaat, veel meer in de schijnwerper.
Ik denk aan de gelijkenis van de zaaier waarin Jezus zijn boodschap vergelijkt met zaad dat niet op de stenen onvruchtbaar moet liggen te zijn maar moet vallen in vruchtbare aarde om te ontkiemen en vrucht op te leveren, en dus moet er wat met die bodem gebeuren, met het hart – ergens las ik dat zo: “als het zaad van Gods Woord binnenvalt in de akker van mijn ziel, zijn dat niet maar woorden, waarheden, boodschappen, maar is dat Iemand die in mijn leven binnenkomt”.
Zeg maar: Jezus zeg wil in mij gaan wonen, het wordt Hij in mij, en ik in Hem.
Dan is nodig anders te lezen, anders te luisteren, anders met de bijbel om te gaan, anders in de kerk te zitten maar ook anders met elkaar aan bijbelstudie te doen en er met elkaar over te praten. Het zit allemaal in dat woord ‘verkondiging’ van zondag 25, wat meer is dan lezen of preken. David had het over onderzoeken, aanschouwen, ontmoeting, zich veilig voelen, ook zingen en spelen.Doop en avondmaal waar in zondag 25 naar wordt verwezen zijn ook omgangsvormen, ervaringsmomenten waarbij alle zintuigen meedoen: zien, voelen, proeven, aanpakken, ervaren….en God zo heel dichtbij ons gaan ervaren. Laten we ons bewust zijn dat God ons zijn liefde gunt en ons ruimte geeft. In die ruimte wil Hij graag zijn liefde met ons delen en ons laten groeien in liefde. En ook om vanuit die liefde te leven en anderen die liefde door te geven.
dia 7 4. God stuurt ons erop uit.
Geloof wordt gewerkt doordat het goede nieuws van Jezus wordt verkondigd.
Waarbij het niet alleen en zelfs niet allereerst gaat om ons die al ermee bekend zijn.
God wil graag dat we ons geloof in Hem met andere mensen delen en door hoe wij
erover praten en vooral hoe wij ermee omgaan, anderen enthousiast maken voor Hem. Ook tegen al die andere mensen zegt God: zoek mijn nabijheid, zodat jullie Mij vinden. Paulus schrijft ergens: maar hoe zullen ze in hem geloven als ze niet van Hem horen en hoe zullen ze van Hem horen als Hij niet wordt verkondigd, niet wordt bekend gemaakt.
Vandaag waren bij elkaar in de kerk, en elke dag wil God ons helpen in Hem te geloven. Dan stuurt Hij ons er weer op uit, de wereld in van werk en school, straat, sportveld…. Zoals we ervan gaan zingen: op duizend wegen zendt u ons weer uit, om het zaad te zijn van Gods rijk……laten we bidden dat het zaad in goede aarde valt en vrucht oplevert. Zodat er meer bij komen: door God aanvaarde en geliefde mensen, elkaars broers en zussen.
amen
liturgie toerustingsdienst CGK – GKV – zondagmiddag 10 januari 2016
welkom
zingen: ZG 213: 1,2,3 ‘Dit huis, een herberg onderweg’
Dit huis, een herberg onderweg
voor wie verdwaald in heg en steg
geen rust, geen ruimte meer kon vinden,
een toevluchtsoord in de woestijn
voor wie met olie en met wijn
pijnlijke wonden liet verbinden,
dit huis, waarin men smarten deelt,
weet hoe Gods liefde harten heelt.
Dit huis, waarin een gastheer is
wiens zachte juk geen last meer is,
dit huis is tot ons heil gegeven:
Een herberg voor wie moe en mat
terzijde van het smalle pad
struikelt en langer niet wil leven
plaats tegen neerslachtigheid
een pleister van barmhartigheid.
Dit huis, met liefde opgebouwd,
dit gastenhuis voor jong en oud,
ligt langs de weg als een oase;
hier kan men putten: nieuwe kracht,
hier is beschutting voor de nacht,
hier is het elke zondag Pasen!
Gezegend alwie binnen gaat
en hier de lasten liggen laat
moment van stilte
votum en groet
zingen: Ps. 84: 1,2 GK
gebed
Schriftlezing: Psalm 27
zingen: Ps. 27: 1,3,7 GK
verkondiging: zondag 25 dia 1
zingen: geloofsbelijdenis Gz. 161 GK
gebed
collecte
zingen: Gz. 327 (1,2,3) LvdK
zegen
amen: NLB 425
Vervuld van uw zegen gaan wij onze wegen
van hier, uit dit huis waar uw stem wordt gehoord,
in Christus verbonden, tezamen gezonden
op weg naar de wereld die wacht op uw woord.
Om daar in genade uw woorden als zaden
te zaaien tot diep in het donkerste dal,
door liefde gedreven, om wie met ons leven
uw zegen te brengen die vrucht dragen zal.