Zondag 20 Heid. Cat. : de Geest maakt feest

liturgie middagdienst zondag 3 februari 2013

 

votume en groet

zingen:    Ps. 104: 8,10

gebed

Schriftlezing: 2 Kor. 3

zingen:    Ps. 51: 5,7

verkondiging: zondag 20

zingen:    Lied 477 (1,2)

geloofsbelijdenis van Nicea

zingen:    Gz. 134: 6

gebed

collecte

zingen:    Lied 305 (1,2)

zegen

amen:     Lied 456: 3

———————————————————————————————————————————–

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, geliefd door de Vader, en bijeengehouden door de Geest,

 

Wat gelooft u van de Heilige Geest?

Nou….dat is nog zo simpel niet, om daar meteen een antwoord op te geven….

Juist in onze tijd is daar veel over te doen en wordt er veel over nagedacht en geschreven.

Als je de bijbel nazoekt op al die teksten die over de Heilige Geest gaan…gaat het je duizelen.

Maar als je naar zondag 20 kijkt, is de catechismus dan niet erg zuinig en sober over de Geest?

Je hoort niks over al die vaak besproken lastige thema’s als ‘vervuld zijn van de Geest’  en ‘met

de Geest gezalfd worden’, over gaven van de Geest, laat staan over wat vooral lijkt te horen

bij Pinksterkerken als tongentaal en gebedsgenezing, of over de zonde tegen de Heilige Geest.

 

Het antwoord is zo kort mogelijk gehouden lijkt het wel: de Heilige Geest is samen met de

Vader en de Zoon echt en eeuwig God…en die Geest is ook aan mij en aan u en jou gegeven – en

dat om me eigen te maken wat Christus voor mij heeft gedaan, en om er altijd voor me te zijn.

Dat is het wat de catechismus te zeggen heeft over de Heilige Geest, en blijkbaar is dat genoeg.

Waarbij we wel moeten bedenken dat door heel de catechismus heen de Heilige Geest ter sprake komt, bij heel wat onderwerpen, als verdere uitwerking en invulling van die korte zondag 20.

 

Nou, en als je er wat meer over nadenkt, is het toch wel heel knap om in een paar zinnen de kern

weer te geven, en laat het maar eens goed en vaak op je inwerken hoe geweldig dat eigenlijk is:

de Heilige Geest die samen met de Vader en de Zoon echt een eeuwig God is –is ook mij gegeven.

Dus eigenlijk is de Heilige Geest: God die zich aan mij geeft, zich aan mij verbindt, in mij wil wonen.

Of – met dat lied dat we aan het eind van de dienst gaan zingen-:  de Heilige Geest “schrijft in onze

harten het geheim van Vaders grote daden”, maakt ons eigen wat Christus ook voor mij gedaan

heeft, en wil zo aan me en in me werken dat ik steeds meer op Jezus mijn Heer ga lijken – want troosten is maar niet mijn tranen drogen en me moed inpraten maar het is veel meer: mijn steun en toeverlaat zijn, mijn kritische tegenstem, mijn gebedskracht, mijn leeslamp om de bijbel te lezen en  op me in te laten werken, mijn geweten dat we wakker schudt, mijn geloofsmoed, mijn soulmate…

Goed om dan wel weer dat eerste te bedenken: die Geest die Heer is, samen met Vader en Zoon

echt en eeuwig God -zo dicht wil God ons op de huid zitten en in onze huid kruipen – ons aan Jezus verbinden zodat het wordt ‘Hij in mij en ik in Hem’, en ons op weg houden en thuisbrengen bij Vader.

 

Vanmiddag willen we inzoomen op enkele kernmomenten daarvan, aan de hand van 2 Korinte 3

 

 

   De Geest maakt feest

1. de Geest maakt levend (2 Kor. 3. 6-7)

2. de Geest maakt vrij (2 Kor. 3: 17)

3. de Geest maakt mooi  (2 Kor. 3: 18)

 

1. De Geest maakt levend   (2 Kor. 3. 6-7)

 

‘Die Heer is en levend maakt’ – dat gaan we straks belijden over God de Heilige Geest.

De bijbel begint er meteen mee, in het tweede vers van de bijbel dat over de schepping gaat:

“In het begin schiep God de hemel en de aarde en duisternis lag over de oervloed,  maar Gods

Geest zweefde over het water” – en daarna wordt verteld over licht en leven, over planten en

dieren, vogels en vissen, en tenslotte over de mens die God maakte als zijn evenbeeld – en dan

komt weer de Geest in actie: “toen maakte God, de HEER, de mens. Hij vormde hem uit stof, uit aarde, en blies hem levensadem in de neus, en zo werd de mens een levend wezen” (Gen. 2:7).

Goed om te weten dat in de bijbel hetzelfde woord gebruikt wordt voor geest, adem, en wind.

Je zou de Geest die van de Vader en de Zoon uitgaat, ook de adem van God kunnen noemen,

God als de God die leven wekt en leven in stand houdt – niet alleen van de mensen maar van

heel de natuur, we zongen ervan: “de adem van de Geest brengt hen tot leven, het aardrijk

wordt een nieuwe bloei gegeven; je ziet het om je heen  als het lente wordt en alles gaat bloeien.

Later in de bijbel staat: “God de Geest  heeft mij gemaakt, de adem van de Ontzagwekkende

doet mij leven” (Job 33:4) en de keerzijde een hoofdstuk later: “Als Hij (God) zijn aandacht alleen op zichzelf zou richten en Hij zijn geest en zijn adem (!)  voor zichzelf zou bewaren, dan zou al wat

leeft onmiddellijke te gronde gaan en de mens zou terugkeren tot stof ” (Job 34:14) – in een andere

psalm zingen er daarom dat God onze Vader, “die ons zelf uit aarde heeft genomen, weet, dat wij,

 uit stof aan het licht gekomen, alleen maar  leven op de adem van zijn stem=door zijn Geest.

 

Kijk, en trek dan de lijn door naar ons leven als mensen die verworteld in God en levend op de adem van zijn stem, van die wortels zijn losgeraakt en niet meer beantwoorden aan hun bestemming…en dan kom je tot je verrassing en als bewijs van Gods genade weer de Geest tegen die levend maakt.

Precies op dat punt kunnen we inhaken op dat betoog van Paulus in dat hoofdstuk dat we net lazen.

Hij noemt daar de gemeenteleden van Korinte ‘een brief van Christus’, leesbaar voor alle mensen.

Niet een brief van papier, met letters van inkt die na verloop van tijd verbleken en onleesbaar worden – maar “met de Geest van de levende God”– weer die Geest! –   die schrijft in het hart van mensen – daarmee is bedoeld dat God door zijn Geest ook in Korinte mensen heeft veranderd en van binnenuit vernieuwd, zodat als je ze ontmoet, dat te merken is aan hun houding en hun gedrag.

 

Dat is het wonder van nieuw leven: waar dood was als gevolg van los van God zijn en losgeslagen van de wortels van je bestaan, daar is alweer die Geest die levend maakt als een ‘ nieuwe schepping’.

Het uitzicht in dat sombere cat. antwoord 8 op de vraag of we dan zo hopeloos eraan toe zijn dat we

helemaal onbekwaam zijn tot het goede en uit op het kwade: “ja….behalve wanneer wij door de Geest  van God opnieuw geboren worden” – anders gezegd: omdat Christus de schuld voor ons wilde

betalen en ons denken en voelen en doen en laten wil vernieuwen en veranderen door Gods Geest die  in ons en met ons aan het werk gaat,  en die ons al meer weer laat lijken op wie Jezus was en is.

 

Paulus heeft het in dat verband over Gods nieuwe verbond, beter en sterker dan het oude verbond.

Daarmee wordt niet dat oude verbond als afgedaan en mislukt aan de kant geschoven – ook in de tijd

van Mozes straalde Gods luister fel, zelfs zo dat de mensen het niet konden aanzien en Mozes die luister van God die van hem uitstraalde elke keer als Hij God gesproken had,  moest afschermen.

Ja, en de wetten van God waren en zijn goed, bedoeld om mensen het goede leven te leren en bij dat goede leven te houden;  maar toch was de straling van Gods majesteit en wet al te vaak dodelijk,  en

dat kwam vanwege het harde hart van ook Gods eigen volk ;  weer dat cat.antwoord: niet in staat God lief te hebben, niet in staat het goede te doen, maar uit op het kwade; en dan kan die goede wet een mens alleen maar veroordelen, zoals Paulus hier zegt: de letter van die wet is dodelijk.

Zoals een wetboek van strafrecht dat zonden blootlegt en de schuldige wel moet veroordelen……

 

Ik las: “Voor het oude verbond is kenmerkend dat er een wet is die geschreven is op stenen tafels, een wet die buiten ons is, waar we ons aan moeten houden, maar waar we ons niet aan kunnen houden” Daar is de geschiedenis van het volk Israël een schokkend voorbeeld van, als een eeuwenlang vervolgverhaal van vallen en opstaan en weer vallen,schuld en straf en boete en weer nieuwe schuld.

En  ook Paulus zelf is een voorbeeld van hoe mis het kan gaan als je denkt en probeert dat je het zelf wel een heel eind brengt als je regels buiten jezelf probeert na te leven zonder je hart te volgen.

Todat hij erachter komt dat hij er juist verder door van huis kwam en hem het Licht opging: Jezus!

Jezus, door God gestuurd, ‘vol van de Geest‘,  met het evangelie van vrijspraak voor schuldigen en bevrijding voor gebondenen en genezing van ziekten en kwalen, en vernieuwing van verstarde levens, en dat  door kruis en graf heen, en dan wordt in al zijn volheid de Geest uitgestort op wie van Christus zijn – dat is echt en voorgoed een nieuw verbond.

 

Daarom kan die schrijver die ik net aanhaalde verder gaan: “Voor het nieuwe verbond is kenmerkend

dat de wet van God niet langer buiten ons is, maar in ons binnenste wordt gelegd en in ons hart wordt geschreven door de heilige Geest” – Paulus zegt: de overweldigende luister van wat de Geest tot stand brengt doet de glans die vroeger van Mozes afstraalde verbleken – en ik hoef  er toch niet bang voor te zijn en me ervoor af te schermen, want het is niet een dodelijke straal maar zonlicht dat leven brengt en me tot groeien en bloeien brengt, dat me blij maakt, en me steeds meer laat worden zoals ik ben bedoeld -meer bij 3:  de Geest laat me steeds meer lijken op mijn  Heer en mijn Vader!

 

2. de Geest maakt vrij (2 Kor. 3: 17)

 

Daar is de bijbel ook heel helder over: als de Heilige Geest een mens gaat vullen, brengt dat een heel andere manier van leven met zich mee: je wordt bevrijd van angst, van krampachtig je aan

regeltjes en wetten vastklampen alsof die je redding zijn, en alsof God je blijft afrekenen op je schuld.

Ik denk aan de bemoediging en tegelijk waarschuwing  van de apostel in Rom. 8: 15: “Allen die door

de Geest van God geleid worden, zijn kinderen van God“. Nou, en een kind is nooit een knecht, en al helemaal niet een slaaf – als je Gods kind mag zijn, mag je vrijuit met God praten in je gebed, hoef je niet bang voor God te zijn ook niet als je iets verkeerd hebt gedaan en dat gaat vertellen aan Vader,

en Hem gaat vragen om vergeving maar de deur staat altijd open, Vader heeft altijd tijd en aandacht voor je – en vooral: je hoeft je niet beter voor te doen dan je bent en niet jezelf waar te maken en steeds maar weer de liefde van Vader in de hemel te verdienen – Paulus gaat daarom ook verder:

“U hebt  de Geest niet ontvangen om opnieuw als slaven in angst te leven, u hebt de Geest ontvangen om Gods kinderen te zijn, en om Hem te kunnen aanroepen als ‘Abba, Vader”. En als je daar wel eens

aan twijfelt:“de Geest zelf verzekert onze geest dat wij Gods kinderen zijn”.Dat geeft ruimte en moed!

 

Nou, en die zekerheid dat we echt kinderen van Vader in de hemel zijn en dat we vrij zijn van wat ons gebonden kan houden en bang kan maken, die geeft de Heilige Geest door ons elke keer weer

te verzekeren van Gods liefde door Jezus, en ons Jezus te laten ontmoeten als we de bijbel lezen, en ook door ons te helpen om te bidden – weer Paulus: als wij niet weten wat en hoe te bidden, bidt de Geest voor ons en met ons mee – en dat als de Geest van Christus die uitdeelt van Christus verdiende.

 

Vanmorgen ging het daarover, over Jezus die bevrijdt van zonde, van schuld en schuldgevoelens, van angst en van dreigingen, en vooral van de veroordeling door de wet en van een verdiende straf – ik denk aan een andere brief van Paulus waar hij schrijft dat Christus ons heeft bevrijd opdat wij in vrijheid zouden leven en dat we daarom ons niet weer een of ander juk moeten laten opleggen.

 

Wat zomaar kan als we ons en elkaar binden aan bepaalde gewoontes of tradities of een of ander

keurslijf waarin we ons misschien wel veilig voelen omdat we bang zijn om zelf keuzes te maken en

te beantwoorden aan de bedoeling die God met ieder van ons heeft, en tegelijk de ander de ruimte te gunnen om dat weer op zijn of haar manier te doen, en om elk zijn of haar eigen gaven en talenten te ontwikkelen, de beperkingen te respecteren van elkaar, en ook niet bang te zijn of fouten te maken en daar dan weer van te leren, en om open te staan voor wat nieuw is en nog niet ontdekt.

 

In 2 Kor. 3 zet Paulus de nieuwe manier van Gods omgaan met mensen – dat heet het nieuwe verbond – tegenover de oude beproefde manier van een wet met allerlei gedetailleerde bepalingen.

Dat oude verbond was goed van God uit gezien, en bedoeld om een volk onderweg als kinderen op te voeden en bij de les te houden, maar gaandeweg trad verstarring op en werd het naleven van die wet een doel op zichzelf, bleef het een wet op papier (of op steen) en op een afstand – denk maar aan de botsingen van de Heer Jezus met wetgeleerden en farizeeërs, b.v. over de sabbat en over allerlei reinigingswetten en voedselvoorschriften – en Paulus zelf was zo opgevoed – hij hoorde bij de strengste en meest wetsgetrouwe Joodse partij en hij dat dat hij God daar een dienst mee bewees.

Totdat Jezus zelf hem een halt toeriep en op zijn totaal andere spoor zette en Paulus de schellen van de ogen vielen en hij de meest enthousiaste boodschapper werd van het bevrijdende evangelie.

 

Ik denk dat Paulus het ook over zichzelf had toen hij schreef wat we gelezen hebben over die sluier,

die deken, die over de lezing en voorlezing van de OT geschriften blijft als je Jezus er niet in hebt

herkend, terwijl als je wel in Jezus bent gaan geloven, je zijn licht opgaat en je de bijbel van Genesis

tot en met Openbaring met andere en nieuwe ogen gaat lezen:  dan gaat echt Gods liefde stralen!

 

Mensen kunnen last hebben van allerlei bindingen, angsten, verslavingen, zonden en wonden.

Soms zit je er zo in verstrikt dat het wel lijkt of je er nooit uit komt en nooit meer van los komt.

Daar is dan misschien wel hulp bij nodig, veel gesprek, therapie – maar zeker ook Gods Geest –

die je dicht bij Jezus wil brengen en wil houden, en zijn bevrijdende liefde je eigen wil maken.

Ik kwam ergens tegen dat ook allerlei woorden en gedachten van anderen of vanuit jezelf een gevangene van een mens kunnen maken, letterlijk dooddoeners als: dat wordt nooit meer wat met jou,  of. je moet er maar mee leren leven, of. ik ben nou eenmaal zo, of: vertel dit aan niemand.

 

Dat is niet de Geest van God want die wil juist ruimte scheppen en mensen in vrijheid stellen, want het is de Geest die op Jezus was en die Jezus met mensen wil delen, zoals Hij zichzelf aanwees als door God gestuurd om de profetie te vervullen:  “De Geest van de HEER rust op mij, want Hij heeft mij gezalfd. Hij heeft mij gezonden om aam armen het evangelie te verkondigen, om te genezen

die gebroken van hart zijn, om aan gevangenen vrijlating te prediken en aan blinden het gezicht,

om onderdrukten (gebondenen) hun vrijheid te geven, en een genadejaar van de Heer uit te roepen”.

Waar dat evangelie klinkt, en wordt geloofd, en waar mensen zo leren léven, daar is vrijheid!

 

3. de Geest maakt mooi  (2 Kor. 3: 18)

 

Dat is waar het op uitloopt in dit hoofdstuk, en waar de Geest aan werkt en naar toe werkt:

“wij allen die met onbedekt gezicht (d.i. zonder angst, frank en vrij, met open oor en hart)de luister van de Heer aanschouwen, zullen meer en meer door de Geest van de Heer (dat is de Geest van Jezus onze Heer die Hem bezielde en die Hij met ons deelt)naar de luister van dat beeld worden veranderd.

Letterlijk staat er dat als de Geest van de Heer in en aan ons werkt, we een metamorfose ondergaan.

Het duidt het ingrijpende aan van die nieuwe geboorte waarover het eerder ging, als een totale

verandering van denken en voelen, van in het leven staan en omgaan met God en met elkaar, zodat

een mens echt een nieuwe schepping wordt en weer gaat worden zoals ooit bedoeld: Gods beeld.

 

Ja de weg daarheen is dat we steeds meer gaan lijken op Jezus want als je aan iemand wil zien wie God is, dan moet je naar Jezus kijken – die zelf zegt dat als je Hem gezien hebt, je de Vader ziet – en die een paar verzen verder het beeld van God wordt genoemd (2 Kor. 4: 4) – dus die metamorfose

door de Geest is het steeds meer gaan kijken als Jezus – met ogen vol liefde – en willen dienen als Hij en niet te trots zijn om de minste te willen zijn, en omkijken naar elkaar en open staan voor anderen.

 

Dat proces van heling en verandering is een levenslang project, en gaat met vallen en opstaan.

Maar als we op de kracht van de Geest vertrouwen en Hem aan het werk laten in ons leven, wordt het doel bereikt, en zullen we na dit leven volmaakt zijn: stralend, zonder vlek of rimpel.

Zo mooi!

 

amen                      

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *