Liturgie morgendienst van 27 oktober 2019 CGKV Broek op Langedijk
Thema: ‘Ik wens jou…’ – Bijbelzondag 2019
Welkom
Zingen: Opwekking 797 ‘U roept ons samen als kerk van de Heer’
Moment van stilte en persoonlijk gebed
Votum en groet (Sela/ Hemelhoog 495)
gemeente gaat zitten
Zingen: Gz. 163: 1,2,3 (NGK) ‘Dit huis, een herberg onderweg’ (=ZG 213)
Dit huis, een herberg onderweg voor wie verdwaald in heg en steg
geen rust, geen ruimte meer kon vinden, een toevluchtsoord in de woestijn
voor wie met olie en met wijn pijnlijke wonden liet verbinden,
dit huis, waarin men smarten deelt, weet hoe Gods liefde harten heelt.
Dit huis, waarin een gastheer is wiens zachte juk geen last meer is,
dit huis is tot ons heil gegeven: een herberg voor wie moe en mat
terzijde van het smalle pad struikelt en langer niet wil leven –
plaats tegen de neerslachtigheid, een pleister van barmhartigheid.
Dit huis, met liefde opgebouwd, dit gastenhuis voor jong en oud,
ligt langs de weg als een oase; hier kan men putten: nieuwe kracht,
hier is beschutting voor de nacht, hier is het elke zondag Pasen!
Gezegend al wie binnengaat en hier zijn lasten liggen laat.
Gods leefregels – Romeinen 12: 9-21
Zingen: Gz 316: 1,4 ‘Het woord dat u ten leven riep’ (NLB=LvdK 7: 1,4)
Gebed
Kinderlied:
Kinderen naar kindernevendienst
Bijbellezing: Romeinen 1: 1-17 en 16: 19-20 BGT
Zingen: Gz 966: 1,3,5 ‘Het heil des hemels werd ons deel’ (NLB=LvdK 344)
Zingen: Opwekking 710 ‘Zegen mij’
Gebed
Inzameling van de gaven – Opwekking 503 ‘Overvloedig geef Ik u’ (=NLB 428)
De kinderen komen terug in de kerk
Zingen: Gz. 423: 1,2,3 ‘Nu wij uiteengaan vragen wij God’
Zegen (Numeri 6: 24-26)
Moge de HEER u zegenen en u beschermen,
moge de HEER het licht van zijn gelaat over u doen schijnen en u genadig zijn,
moge de HEER u zijn gelaat toewenden en u vrede geven.’ (NBV)
‘Ik wens jullie toe dat de Heer met jullie zal zijn en jullie zal beschermen.
Dat Hij goed voor jullie zal zijn en voor jullie zal zorgen.
Dat Hij over jullie zal waken en jullie vrede zal geven.’ (BasisBijbel)
amen
Zingen: Gz 425 ‘Vervuld van uw zegen’ (NLB)
——————————————————————————————————–
Verkondiging: Romeinen 1: 7b ‘Ik wens jou…’ dia 1
Beste mensen, zusters, broeders, jong en al ouder, gemeente van Christus,
Toen ik dit begon te typen – enkele weken geleden – begon ik met een typefout: in plaats van ‘beste mensen’ stond er: ‘beste wensen’. Nou ben ik niet zo’n vlotte goede typist dus ik moet vaak mezelf verbeteren, maar dit foutje zal ook wel komen omdat het thema van deze zondag is: “ik wens jou…” dia 2 – beste wensen dus..
Het Nederlands Bijbelgenootschap heeft dat thema gekozen voor deze Bijbelzondag. Met als korte uitleg: “Vanuit de Bijbel kun je elkaar bemoedigen, tot steun zijn – en het beste wensen. Want de Bijbel is goed nieuws om door te geven”. Waar het NBG en veel andere bijbelgenootschappen hun steentjes aan bijdragen, door de Bijbel in de vele talen die wereldwijd bestaan te vertalen en dan ook wereldwijd te verspreiden. Maar wat vervolgens de opdracht en de uitdaging is aan al die mensen die de Bijbel lezen en kennen: geef het goede nieuws van God en Jezus door aan mensen om je heen, in woorden maar vooral ook in daden; wens elkaar en al die anderen het goede van God toe; zoals Jezus deed en in zijn voetspoor Petrus en Johannes en Paulus en al die anderen, zoals we gelezen hebben in die brief die Paulus eeuwen
geleden aan de christenen in Rome schreef, en die wij nog altijd kunnen lezen: “Ik
wens jullie toe dat God, onze Vader, en de Heer Jezus Christus goed voor jullie zijn en jullie vrede geven”. Wat hij herhaalde bijna aan het eind van zijn brief: “Ik wens jullie toe dat onze Heer Jezus goed voor jullie is”. De BGT geeft zo kernachtig en goed weer wat in de NBV wat letterlijker en plechtiger staat: “Genade zij u en vrede van God, onze Vader, en van de Heer Jezus Christus”. Ook al zijn andere brieven begint en eindigt Paulus op die manier: ik wens jullie alle goeds, Gods goedheid en liefde, het ga jullie goed met de vrede van Christus en onder de zegen van God.
Je denkt misschien: logisch, zo ging dat toen als je brief schreef, net zoals wij onder een brief afsluiten met: hartelijke groeten, of woorden die op datzelfde neerkomen…. Maar je proeft bij Paulus dat hij het echt meent, dat het uit zijn hart komt, zelfs als hij een brief schrijft – wat vaak gebeurde – met pittige kritiek en soms best harde woorden. Ik las: “Of hij de mensen die hij schrijft wil vermanen of bemoedigen, of hij ze kent of niet, zijn zegenwens is er altijd”. Voorbeeld zijn de twee brieven aan de kerk van Korinte – maar juist dan lezen we dat Paulus al schrijvend zijn hart laat spreken: ik houd van jullie, ik draag jullie op mijn hart, ik moet erom huilen dat het zo moeizaam gaat tussen ons…en ook die brieven lopen uit op een welgemeend: “Ik wens jullie toe dat de Heer Jezus goed voor jullie is. Ik houd van jullie,want wij horen allemaal bij Jezus Christus” (1Kor.16.23); ”Ik wens jullie allemaal toe dat de Heer Jezus Christus goed voor jullie is, dat God jullie zijn liefde geeft, en dat de Heilige Geest een eenheid van jullie maakt” (2 Kor.13: 13). En die toon is de muziek die door heel de Bijbel heen klinkt, en die we als we eerlijk en goed willen lezen opvangen, en die ons hart wil raken, ook en zelfs als we harde woorden en heftige verhalen tegen- komen: hoor Gods liefde er achter en er doorheen, probeer die liefde door te geven en vooral voor te leven…wens elkaar alle goeds, en doe wat goed is voor de ander.
Even terug naar iets wat ik net even terloops zei over hoe wij vaak een brief afsluiten. Wat heel oubollig klinkt misschien en uit de tijd, want wie schrijft er nog brieven?
Ik las: “We schrijven steeds minder vaak brieven. Voor het contact op afstand met
vrienden en familie gebruiken we tegenwoordig meestal sms’jes en korte
tekstberichtjes. Toch kun je iemand nog steeds heel blij maken met een echte, ouderwetse brief”. Dat staat op een site uit 2017, en die lijkt al weer ouderwets want sms-jes zijn al weer uit de tijd, nu iedereen lijkt te appen en te twitteren – en zijn er echt nog mensen, behalve misschien wij ouderen, die zitten te wachten op een brief?
dia 3
Het intrigeert mij als ik nadenk over Paulus: stel dat de apostel in onze tijd had geleefd, had hij dan ook zo’n brief aan de christenen van Rome geschreven, of had hij ze een uitvoerige e-mail gestuurd, of de telefoon gepakt en de voorganger daar gebeld – en stel dat, hadden wij die mail dan ook gekregen, of een youtubefilmpje?
In de tijd van Paulus ging het heel anders natuurlijk: een brief moest vaak per schip verstuurd worden en was weken of maanden onderweg, of zo’n brief werd aan iemand meegegeven die op reis ging naar de geadresseerden, b.v. naar Rome. Het mooie is dat we van de brief aan de Romeinen precies weten door wie deze brief is meegenomen en bezorgd, dat staat in 16: 1: dia 4 “Vrienden, mijn brief wordt bij jullie gebracht door Febe. Zij is een leider van de kerk in Kenchreeën (een stadje in Griekenland, vlakbij Korinte), en ze werkt met mij samen. Ik vraag jullie om haar met open armen te ontvangen. Behandel haar met veel respect, zoals christenen met elkaar omgaan. Geef haar alle hulp waar zij om vraagt. Zij heeft zelf aan veel christenen hulp en bescherming gegeven, ook aan mij” . Dat is weer echt Paulus, en let op hoe hij het zegt: “behandel haar met veel respect, zoals christenen met elkaar omgaan”. Met andere woorden: dat hoort bij christen-zijn, dat is wat Jezus graag ziet. De NBV heeft, weer wat letterlijker en plechtiger: “op een wijze die bij de heiligen past”. Dat het lang niet altijd zo gaat, helaas, weet Paulus ook wel; heeft hij al te vaak aan den lijve ervaren, en heeft ook Jezus zelf moeten meemaken en moeten lijden. Maar wie bij God wil horen en op Jezus wil lijken, wil graag zo leven en doen als Hij. En wil graag doorgeven en voorleven dat leven naar de Bijbel het goede leven is. dia 5 Waarmee we weer terug zijn bij het thema van deze Bijbelzondag: ‘Ik wens jou…’ Weer even als een spiegel, voor we even nog wat beter naar dat stukje brief van Paulus gaan kijken: wat wensen wij elkaar toe, met woorden, en in de praktijk? We leven in een tijd waarin er veel onvrede en chagrijn in de onderlinge omgang zit. En mensen elkaar keihard vreselijke ziekten toewensen en zelfs wie je niet bevalt of dingen geschreven of gedaan heeft met de dood bedreigen: journalisten, politici, voetbaltrainers, advocaten – en soms volgen op woorden zelfs dodelijke daden. Iemand schrijft: “Je hoeft maar tien minuten van je tijd te spenderen aan het lezen van comments op social media en je belandt spontaan in een spiraal van haat, frustratie en onbegrip. Vooral onder Facebook-posts over immigranten, zwarte piet en vluchtelingen gaan mensen tekeer…..Het lijkt wel alsof iedereen zijn verstand verloren heeft in deze digitale wereld vol scheldpartijen.” En een columnist in een van de landelijke kranten die ermee ging stoppen signaleert dat “de discussie in Nederland steeds giftiger en gepolariseerder wordt” : “het wemelt van op de persoon gerichte beledigingen en verwensingen, tot doodsbedreigingen aan toe. En dan doelt hij op de sociale media maar ook op sites die hij aanduidt als “voertuigen van haatdragendheid en persoonlijke belediging, een stijl die ook steeds meer doorsijpelt naar de traditionele media. Met een algehele vergroving van de publieke sfeer tot gevolg.” En de laatste column van deze schrijver eindigt met een wens: “ik wens Nederland een minder op de persoon en meer op inhoud gericht publiek debat toe.” dia 6
Dus niet dat het maar nergens meer over moet gaan en we vooral lief en soft met
elkaar moeten omgaan, maar dat een scherp en helder debat gevoerd wordt met respect voor elkaars meningen en gevoelens, niet om dingen weg te stoppen maar om samen verder te komen, om problemen op te lossen en daarbij elkaar echt serieus te nemen. Met in het achterhoofd dat ook die anderen mensen van God zijn. En met als leidraad de les van Paulus om de ander hoger aan te slaan dan mijzelf.
Kijk, want ook hier wijst de Bijbel ons de weg en is ook Paulus een lichtend voorbeeld. Met brieven waarin het er vaak best pittig aan toe gaat en in duidelijke taal aan de kaak wordt gesteld wat fout gaat, zonde is, schade doet – maar met respect voor wie het aangaat en bedoeld om kwaad te stoppen en te werken aan het goede leven. Ik herhaal nog even een paar regels uit Romeinen 12, zoals: “Laat altijd zien dat je respect hebt voor de ander”….Äls mensen je in moeilijkheden brengen, bid dan voor hen”…Je moet jezelf niet belangrijker vinden dan anderen.”….”Laat aan alle mensen zien dat jullie het goede willen doen. Doe je uiterste best om met iedereen in vrede te leven.”…”neem geen wraak op anderen, laat het straffen over aan God”….”Laat je niet overwinnen door het kwaad, maar overwin het kwaad door het goede.” Enz…..
dia 7
Ik denk dat we allemaal dit Bijbelse onderwijs heel goed kunnen gebruiken, want al zal het hopelijk onder ons niet zo heftig toegaan als soms op die sociale media en online platforms, ook in de kerk vallen soms harde woorden, worden nare mails gewisseld, kan zomaar op gemeentevergaderingen of in gesprekken hard worden geoordeeld of subtiel worden geroddeld, en is elkaar met alle verschillen die er kunnen zijn liefdevol accepteren en behandelen echt niet vanzelfsprekend….en we zijn als kerkmensen niet immuun voor die vergroving van de sfeer in Nederland. Ja, en ook als je niet scheld en niemand beledigt via social media, kun je elkaar tekort doen, b.v. door langs elkaar heen te leven en de ander niet te zien zitten of staan. Ik las ergens van een jonge vrouw die merkte als ze iemand naast haar in de trein of in een supermarkt gewoon groette, iets van irritatie want die ander was verdiept in de berichten op de smartphone en die groet was helemaal niet welkom – en dezelfde vrouw signaleerde hoe bijna iedereen onderweg zich afsluit voor de medemens.
Hoe doen wij dat, zijn we gewend te groeten, als je net samen de kerk in komt of naast elkaar in de kerkbank zit, en bij de kassa in de winkel, en zomaar op straat? Dat is toch het minste van contact: even groeten, een praatje maken, en als je elkaar wat beter kent vragen hoe het de ander gaat en dan echt aandacht voor wat die ander te melden heeft – en hopelijk wederzijds: en hoe is het nou bij jullie?
Terug weer naar dat begin van die brief van Paulus aan de kerk van Rome, een kerk die Paulus niet zelf had gesticht en waar hij nog niet op bezoek was geweest – hij zou pas later in Rome komen en wel als gevangene – maar een kerk waar hij zoals uit het laatste hoofdstuk blijkt waar allerlei mensen de groeten krijgen, blijkbaar wel heel wat mensen kende. En Paulus wil ook heel graag een keer naar Rome toe. Maar nu dat nog niet kan stuurt hij zeg maar een brief vooruit, mee met zuster Febe. En dat zoals ook voor de andere brieven geldt, niet maar als de privé-persoon Paulus maar als ‘dienaar van Jezus Christus’, zoals hij zich voorstelt in het eerste vers: “Ik ben een dienaar van Jezus Christus. God heeft mij uitgekozen om apostel te zijn. Hij heeft mij de opdracht gegeven om het goede nieuws te vertellen”.En dat goede nieuws “gaat over Jezus Christus, de Zoon van God.” Over Jezus die op aarde kwam om mensen te redden, niet alleen in het Joodse land, maar in heel de wereld en dus ook in Rome: “Iedereen die dat goede nieuws gelooft, wordt gered. In de eerste plaats alle Joden, maar ook alle niet-Joden”. Om dat overal te gaan vertellen heeft God Paulus erop uit gestuurd, en hij wil dat ook graag in Rome doen.
Maar geweldig dat er nu al mensen in Rome zijn die Jezus kennen en in Hem geloven: “Nu zijn jullie christenen en God houdt van jullie”. En daarom is het maar niet een beleefdheidszinnetje van Paulus en zelfs niet maar een vrome wens alleen, maar een zegenwens namens Jezus en met een beroep op Gods liefde: “Ik wens jullie toe dat God, onze Vader, en de Heer Jezus Christus goed voor jullie zijn emn jullie vrede geven”. En dat ook maar niet om die christenen een plezierig gevoel en al
helemaal niet een makkelijk leventje te bezorgen maar om die liefde van God en die
vrede dankzij Jezus door te geven aan al die andere mensen om hen heen. Zoals zij
en wij dat van Jezus horen en mogen leren, zoals dat b.v. duidelijk staat in wat we de bergrede noemen: “Jullie zijn het licht in deze wereld. Een stad op een berg is voor iedereen zichtbaar. Niemand zet een brandende lamp onder een emmer. Je zet een lamp juist hoog. Dan schijnt het licht voor alle mensen in huis. Zo moeten ook jullie een licht zijn en schijnen voor alle mensen. Dan zien de goede dingen die jullie doen. En dan zullen ze jullie hemelse Vader eren” (Matteüs 5: 14-16; weer volgens BGT).
Nou, en daar hoort ook bij wat je zegt tegen of over die ander, dat geldt ook voor wat je al of niet deelt via social media of voor wat je post op Facebook of Instagram, voor wat je die ander toewenst, voor hoe je praat met je mede- kerklid, je buren, je collega: of dat goede dingen zijn, bedoeld om die andere verder te helpen, te bemoedigen, waar nodig te waarschuwen, vanuit liefde en met respect. En als het goed is oefenen we dat samen in het gezin, b.v. door elkaar als man en vrouw, ouders en kinderen, ook eens een compliment te geven, wat goed is te benoemen en te waarderen, elkaar zeg maar te ‘zegenen’, dat is eigenlijk gewoon: goede dingen zeggen tegen elkaar, bidden voor elkaar, en dan ook waar nodig elkaar aanspreken op wat beter kan. En dan werkt dat door: in de familie, in de buurt, op het werk, en zeker ook in de kerk. Ook Petrus spoort daartoe aan, lees maar dia 8
Als het goed is is de kerk zoals we ervan zongen: een plek waar pijnlijke wonden bespreekbaar zijn en geheeld kunnen worden, een huis waar we verdriet delen en blijdschap ook, een rustplek voor wie moe is, opgebrand (burnout heet dat tegenwoordig), een opvang voor wie struikelt en zelfs niet langer meer leven wil, een troostplek tegen de neerslachtigheid, en een pleister van barmhartigheid, gastenhuis voor jong en oud, een oase langs een vaak moeilijk begaanbare weg, waar je nieuwe kracht opdoet. Een kerk waar iedereen veilig is en zich thuis kan voelen. dia 9
En wat zou het mooi zijn als dat opvalt en aantrekt, juist ook wie geloven moeilijk vindt of achter zich gelaten heeft door wat ook maar, en voor wie op zoek zijn….want met die Bijbel die we vieren vandaag hebben we goud in handen, niet om voor onszelf te houden maar om uit te delen als zeg maar even Gods liefdesbrief, met als begin en eind en rode draad: Ik wens ook jou toe dat God, onze Vader – die ook jouw Vader is en wil zijn, en onze Heer Jezus Christus die ook kwam voor jou- goed voor jullie zijn en jullie vrede geven. Zoals God ons heeft beloofd! Dat is in één regel Gods goede wereldnieuws. Waar heel de Bijbel op uitloopt en mee eindigt (in Openbaring 22: 21, het laatste vers van heel de Bijbel: “Ik wens jullie toe dat de Heer Jezus Christus goed voor jullie is.” Geen vrome wens of schrale troost, en als het goed is ook niet een mooie vlag die slechte lading moet dekken, maar een ijzersterke belofte die handen en voeten krijgt in wie wij willen zijn midden in de samenleving. Zoals we ervan gaan zingen: “met een hart vol vrede zijn wij zegenend nabij; van uw liefde delend waarin wij zelf tot bron van zegen zijn.” Als u en jij dat onthoudt en meeneemt van deze preek en deze dienst, en dat doorgeeft en voorleeft, dan is wat mij betreft deze dienst geslaagd en de Bijbelzondag 2019 niet voor niets geweest! dia 10
amen