dia 1 Gemeente van onze Heer Jezus Christus,
Moet er niet weer eens een andere trainer komen?
Je hoort het nogal eens zeggen als het over het Nederlands elftal gaat.
Want al gaan ze niet mee naar Frankrijk volgend jaar, daarna wacht weer een WK.
En andere wedstrijden waarin gepresteerd moet worden om nog mee te tellen.
Iedereen die aan sport doet en aan wedstrijden meedoet, weet hoe belangrijk het is hard te trainen, onder leiding van een goede coach met assistenten erom heen
Iemand die zijn vak verstaat en die vooral het team weet te motiveren.
En bij trainen hoort ook afzien, alles er voor over hebben, je goed voorbereiden op een belangrijke beslissende wedstrijd, en vooral ook heel goed samen te werken.
Ik kwam in een dagboekje voor jongeren de vergelijking met sporttraining tegen,
in een stukje dat ging over wat in de tekst van vanmiddag staat over Johannes de Doper van wie hier de geboorte door de engel wordt aangekondigd.
In dat stukje staat over de taak die Johannes zal krijgen onder andere dit:
“Hij maakt de mensen klaar voor Jezus’ komst. Hij traint de mensen.
Hij leert de mensen God weer te gehoorzamen”.
Je zou om in het beeld te blijven de vele profeten die God eerder gestuurd had
kunnen vergelijken met evenzovele trainers die leiding moesten geven aan een team: ze moesten de mensen oefenen in het dienen van de Here,ze elke keer weer motiveren bij de les te blijven en het niet erbij te laten zitten,ze ook steeds weer wijzen op de grote beslissende dag waarop ze zich moesten voorbereiden.
De laatste ons bekende profeet van het oude verbond sluit er mee af:
“die dag zal zeker komen”, die dag die alles beslist: feestelijke intocht of smadelijke afgang, dansen en springen in een nieuwe lente, of worden weggeblazen als stof.
Kijk, en nu is het bijna zover en daarom gaat het er echt op aan komen.
Johannes eerst en Jezus later hameren er steeds op: het koninkrijk van God is dichtbij gekomen. Om in het beeld te blijven: de laatste fase van de wedstrijd is begonnen,de finale die beslist of je op het podium komt of afgaat door de achterdeur.
Het is de vraag of er een team klaarstaat dat goed gemotiveerd en goed getraind is.
Omdat God daar op uit is en daar alles aan wil doen, stuurt Hij eerst nog een keer – een heel speciale knecht. In het beeld van de Koning die op bezoek komt: de heraut die alles voorbereidt. In het beeld van de wedstrijd die gaat beginnen: de beste en meest gekwalificeerde trainer.
dia 2
Training voor de beslissende wedstrijd
1. aanstelling: een bekwame trainer
2. taakstelling: een strak trainingsprogram
3. doelstelling: een perfect getraind team
dia 3 1. aanstelling: een bekwame trainer.
Het is bijzonder wat Zacharias te horen krijgt over wie zijn wonder-kind zal zijn
‘Hij zal groot zijn voor de Heer’, zegt de engel volgens vers 15.
Letterlijk: voor het aangezicht van Jahwe, in de nabijheid van de Here.
Dat duidt op dienstwerk, op complete en zelfs levenslange overgave.
Vandaar ook die regel van levenslange onthouding van wat af kan leiden
van die dienst die concentratie vroeg en ook voorbeeld-ig zou moeten zijn:
“giet je niet vol met wijn maar wordt vol van de Geest” (Ef.5,18)
(wees niet onder invloed van spiritualiën maar wees een voorbeeld van spiritualiteit)
Denk maar weer aan trainen voor een sport, zeker als dat topsport is:
daar past geen losbandig uitgaansleven bij met weinig slaap en veel drank,
en doping is niet alleen onsportief maar het sloopt ook op den duur je lichaam,
maar het is afzien geblazen en een strak dag en nachtritme en gezond eten…
Ja, en wie een goede trainer is, legt dat niet alleen op aan de spelers
maar geeft zelf het goede voorbeeld en laat aan zichzelf zien dat het werkt.
Zoals eeuwen geleden die andere grote profeet deed, de beroemde Elia.
De engel kondigt aan dat Johannes klokkenluider zal zijn, alarmtrompet.
Met die boodschap die zou klinken als een klok maar ook schril als een sirene:
de Koning!! maakt je klaar! zorg dat je Hem ontmoeten kunt! en neem elkaar mee!
Schriller en indringender dan ooit moet dat klinken want het is nu echt vijf voor twaalf.
En dat maakt iedereen blij die al lang in gespannen afwachting is van de grote dag
maar moet wel iedereen opschrikken en bang maken die niet op die dag zit te wachten of die dag maar het liefst een poos voor zich uitschuift en denkt: mijn tijd duurt het wel, het zal zo’n vaart niet lopen, en we hebben alle tijd van de wereld.
Juist omdat het er nu zo heel snel op aan gaat en het er dus echt op aan komt
stuurt God iemand die met kop en schouders boven al zijn voorgangers uitsteekt:
Hij zal voor de koning uitlopen, in de geest en de kracht van Elia.
En wie Elia kent weet wat dat zal gaan betekenen: geen blad voor de mond en voor niemand bang en zo de bel luiden dat niemand er om heen kan.
Zeg maar: een trainer die slapheid en laksheid niet duldt en spelbederf aanpakt.
Zo horen we later de volwassen Elia II, Johannes de Doper, hoog en laag de wacht aanzeggen: heb berouw over je zonden, keer terug tot God, en laat zien dat je een ander leven wilt leven. Ja, en je hoeft Johannes niet wijs te maken en te denken dat je met vrome schijn goed weg komt want daar hoef je bij die Koning die eraan komt, niet mee aan te komen: laat maar zien in je doen en laten dat je echt veranderd bent en je leven aan God wilt wijden…
Het optreden van Johannes werkt als wake-up call : wakker worden, het is zover! Of: Johannes is die nieuwe bezem die alles schoonveegt, en de weg baant voor de Koning onderweg. Zijn alarmerende boodschap staat nog altijd in de bijbel, en komt ook af op ons, op ons die in afwachting zijn van de laatste dag die de beslissende uitslag brengt. De dag waarop de Koning die Johannes aankondigde en die is gekomen, eens voor goed terugkomt. Het komt er zeker voor ons veel dichter bij die dag op aan onszelf te trainen in gehoorzaamheid en dienst, om (Heb.12) met volharding de wedloop uit te lopen die nog voor ons ligt.
dia 4 2. taakstelling: een strak trainingsprogram.
Het beeld van een wedstrijd voor de tijd die aan het komende rijk voorafgaat,
is niet uit duimen gezogen of uit de lucht gegrepen, maar zoals u weet heel bijbels.
Ik haalde al even het begin aan van Heb. 12: laten we met volharding de renbaan aflopen.. Paulus gebruikt meer dan eens voorbeelden uit de sport, zoals wanneer hij ons aanspoort: oefen u in de godsvrucht, train je in het dienen van de Here, want dat geeft je toekomst (1Tim. 4,7) Even verder in dezelfde brief nog eens: Span je in voor de goede wedloop van het geloof en behaal de prijs van het eeuwige leven
Nou, daar draaide het ook al om in het werk dat Johannes de Doper is komen doen.
De engel had het er al voor zijn geboorte over met zijn vader Zacharias: velen uit het volk van Israël zal hij terugbrengen naar de Heer hun God, hen tot bekering roepen.
Lees daar niet te makkelijk overheen, zo van; dat weet ik wel, die joden zaten goed fout. Nee, denk u dat liever eens in en probeer het maar eens op u zelf te betrekken.
Stel dat een kerk in Amerika een evangelist naar Nederland zou sturen met als opdracht: jij moet die vrijgemaakt-gereformeerden en die christelijke- gereformeerden in Holland – zo zeggen ze dat in de States – bekeren tot de Heer hun God.
Ik denk dat we met elkaar zouden zeggen: kom nou, ik weet wel andere doelgroepen voor jullie – zoals die sticker – om b.v. Jehova’s Getuigen buiten de deur te houden: “pas op: wij kopen niet aan de deur, en zijn ook al bekeerd”….of niet soms?
Natuurlijk mankeert er bij ons best wel het een en ander, maar voorwerpen van evangelisatie….dan kom je beter bij de buren aanbellen of bij het stadion gaan staan.
Wij gaan toch op zondag naar de kerk, zelfs voor de tweede keer vanmiddag…en
we lezen echt wel in de Bijbel en we bidden en we vloeken niet en….nog zo wat.
In sporttermen: we zijn toch dat droomteam dat gegarandeerd wel moet winnen…..
Nee, ga onze deur maar voorbij als het erom gaat mensen te bekeren….
Maar Johannes de Doper en Jezus daarna hebben gepreekt en geëvangeliseerd
juist binnen wat we de kerk van toen kunnen noemen, tegen mensen die besneden waren en godsdienstig wilden zijn, die de Bijbel van buiten kenden en tot op de hoek van de straat stonden te bidden, en die probeerden stipt naar Gods wet te leven.
Het is zelfs de opdracht: velen van de kinderen van Israël terugbrengen bij Jahwe hun God – Jezus zegt later: ik ben gestuurd naar ‘de verloren schapen van Israël’.
Kijk, daar hebt u het, dat schokkende en verbijsterende: je kunt schaap zijn maar toch de weg kwijt, je kunt zelfs herder zijn en toch op een dwaalweg lopen.
Terwijl je misschien denkt dat je nog keurig bij de kudde bent, op je plek in de schaapskooi, terwijl je zo op het eerste gezicht keurig in de pas loopt en best wel godsdienstig bent, terwijl je vooral anderen weet te vertellen wat ze verkeerd doen,.
Maar waar het de Heer om gaat is om ons hart en dan ook van harte ons hele leven.
De engel noemt dat ook als het over de toekomstige taak van Johannes gaat:
het bekeren van de harten, het veranderen van de mentaliteit onder Gods volk.
Je hoort soms trainers na een verloren wedstrijd klagen over de in zijn ogen verkeerde mentaliteit van zijn spelers: te gemakzuchtig, te weinig discipline, niet voldoende bereid zich helemaal te geven, en niet in dienst van het team maar
vooral erop uit zelf te scoren en zich in de kijker te spelen, van andere clubs of zo.
Nou, en dat merk je dan natuurlijk in het spel, en in het uitblijven van resultaat.
De Heer liet zijn knecht Johannes pijnlijk de vinger op de wonde plekken leggen.
Zeg maar; de trainer veegde zijn spelers de mantel uit: zo wordt het niks met jullie.
Nee, en denk niet dat je er toch wel komt, alsof je voor vast geselecteerd bent:
wij hebben toch Abraham als onze voorvader, en de tempel staat om de hoek…
God kan ook wel nieuwe kinderen van Abraham ter wereld brengen, desnoods uit die stenen, God is niet van u of jou of mij afhankelijk. Zomaar worden wie sterspelers denken te zijn, ontslagen, en worden anderen geselecteerd.
Jezus heeft dat herhaald: velen zullen binnenkomen van oost en west maar de kinderen van het koninkrijk zullen buiten de deur gezet worden – als ze zich niet bekeren, niet willen breken met ingeroeste zonden en misplaatste eigendunk.
.
Broeders en zusters,gemeente van Broek, denk niet dat dat ons niet gebeuren kan.
Juist als je de Heer goed kent en veel van Hem gekregen hebt, luistert het nauw.
Petrus schrijft dat het oordeel begint in Gods eigen huis, bij zijn eigen gezin.
Toen was dat bij Israël (die bijl en dat vuur), nu in de gemeente en bij u en mij thuis.
De Heer wil dat we Hem met heel ons hart en ons verstand en in ons doen en laten liefhebben, en in het verlengde daarvan en als vrucht daarvan elkaar liefhebben als onszelf, niet met woorden maar ook en vooral in onze daden, in vruchten die bekering laten zien. Laten we daarvoor trainen, onder leiding van Gods Heilige Geest – en met volledige inzet.
dia 5 3. doelstelling: een perfect getraind team
Geloven is heel persoonlijk: het gaat om uw hart, om jouw leven.
Je kunt je niet achter anderen verschuilen of wegduiken voor God in de massa.
Puur het feit dat ik gedoopt bent en lid van een kerk, of ambtsdrager, redt me niet.
Johannes de Doper sprak wie bij hem kwamen om gedoopt te worden, heel persoonlijk aan op zijn of haar leven, en ook op zijn en haar zonden.
Bekering krijgt als die echt is, ook een herkenbaar gezicht, en handen en voeten:
in de omgang met de ander, in hoe je je geld verdient en uitgeeft en of je delen wilt of niet, in betrouwbaar zijn en eerlijk, bereid om wie in nood zitten te helpen en te ondersteunen, in bereidheid de minste te zijn en voorrang te geven aan die ander.
Het valt op dat Johannes vooral de vinger legde bij zonden tegen andere mensen.
Vruchten van innerlijke omkeer tot God en toewijding van je leven aan God,
zullen gaan rijpen juist in de relaties van mensen onder elkaar, en in het gewone alledaagse. Of je echt christen bent, komt er uit op de werkvloer en in de klas, in de kantine en op het plein, niet pas op zondag als je in de kerk zit maar ook al zaterdag op het voetbalveld of als je uitgaat, en op maandag in het verkeer en met de collega’s. In het Israël waar Johannes preekte en de Here Jezus werkte, was men best erg godsdienstig.Je zou zeggen: bekering tot de Here hun God, waar heeft die Gabriël het over. De Farizeërs en de wetgeleerden zaten er bovenop dat de mensen zich aan Gods wetten hielden.Denk maar aan de stipte regelgeving om maar niet te werken op de sabbat..De priesters deden trouw hun dienst in de tempel, elke dag rookten de altaren, en op de grote feesten stroomden de vromen van heinde en ver Jeruzalem binnen.Alleen maar, waar bleven de vruchten in het leven van iedere dag, buiten de tempel, in de straat en het dorp waar de mensen woonden en werkten?
We horen van weduwen die achtergesteld en weggedrukt werden, van mensen aan de rand waar de kerkelijke leiding en de nette vromen op neer keken,van uiterlijke vroomheid die werd uitgestald om bij de mensen goed over te komen,
van een misplaatst zelfvertrouwen, zo van: Heer, ik dank u dat ik beter ben dan…..
Nou, en zo kun je niet met een goed geweten de grote Koning ontmoeten.
Eerst moeten de hobbels en de struikelblokken opgeruimd, moeten de zonden weg.
Gelukkig maar dat God voordat Hij zelf komt, om te oordelen en te straffen,
Johannes stuurt om de mensen op te roepen tot berouw en tot bekering, tot besef van schuld inplaats van tevreden te zijn met zichzelf, en tot een ander leven.
Om zo ook de kloven en de breuken tussen de mensen en binnen het volk, te helen.
De engel Gabriël geeft het aan als doel van Johannes’ optreden:om zo voor de Here een volk te vormen dat klaar staat, om Hem te ontmoeten en te dienen.
Een volk. Dus maar niet hier en daar wat losse volgelingen, of tegenover elkaar staande groepen, ieder in een eigen wereldje en met een eigen manier om geloven en God dienen in te vullen.Nee, in de weg van bekering tot de Here en door het geloof wordt een volk gevormd, na Pinksteren zelfs een volk, een wereldkerk, van mensen uit allerlei landen en met allerlei talen – zoals Petrus later schrijft tegen mensen van niet-joodse komaf:jullie zijn een door God uitgekozen geslacht, een volk Hem toegewijd, zijn eigen volk.
Om nog even terug te komen op het begin: voetbal is bij uitstek een teamsport.
Een trainer werkt niet alleen aan individuele prestaties maar vooral aan teamgeest.
Resultaten blijven uit als ieder voor zichzelf speelt inplaats van een ploeg te vormen.
Zeker dat vraagt training. En zonder de leiding van Gods Geest gaat het niet lukken. Van Johannes wordt gezegd dat hij de generaties (ouders en kinderen) zal verenigen
door ze samen terug te brengen tot God, bij Jezus die loslopende schapen tot één kudde zal vormen. De harten van de vaders zal hij terugvoeren tot de kinderen – om die kinderen voor te gaan naar Jezus. Het komt er ook op aan voor u en mij, en jullie, en het overbrugt elke generatiekloof: samen dat ene volk willen zijn dat biddend en actief de grote Koning verwacht, allemaal spelers en samen dat droomteam, op weg naar de winst van de wereldtitel!
amen
liturgie voor de middagdienst (CGK-GKV)
welkom
zingen: Gz. 164 GK
stil gebed
votum en groet
zingen: Ps. 149: 1,3 LB
gebed
Schriftlezing: Maleachi 3: 17-24
zingen: Ps. 68: 1,2 GK
Schriftlezing: Lucas 1 : 5-17 en 3: 3-17
zingen: Ps. 68: 3 GK
preek over Lucas 1: 17
zingen: Gz. 126: 1,2,3 LB
gebed
collecte
geloofsbelijdenis
slotzang: Gz. 107: 1a,2v,3m,4a GK
zegen
amen: VL 67: 3 (AFTroost) – mel. Gz. 107 GK
Amen, amen, amen, amen
Oost en west en noord en zuid,
alle volken roepen samen
eens voorgoed Gods glorie uit –
Hij zal komen, bij ons wonen,
heel de aarde is zijn bruid!