Lucas 24: 16-31 Wat gebeurt er als je samen de Bijbel leest?

thema: wat gebeurt er als je samen de Bijbel leest?

Gemeente van onze levende Heer Christus,
dia 1
Een bijbelstudie in de open lucht, daar lijkt dat gesprek onderweg wel op.
Wel heel anders natuurlijk dan hoe wij dat doen, persoonlijk en samen.
Het was ook wel wat eenzijdig op die weg van Jeruzalem naar Emmaüs.
Het was meer een bijbelcursus al lopende, van een docent en leerlingen.
En ook heel bijzonder: een bekende die ze niet herkenden, en tot op het
laatste moment een vreemde voor hen bleef, allemaal heel bijzonder.

Maar vooral heel anders dan wat wij ervaren als we samen Bijbel lezen
of in de kerk luisteren, of als er straks weer catechisatie is: die onbekende
die met hen opliep en hen de Bijbel nieuw leerde lezen, was Jezus zelf!
Jezus die hen de Bijbel leerde lezen zoals ze nooit eerder gedaan hadden
en zo hun ogen opende en vooral hun hart voor wie Hij was en wilde zijn.
Het werd de ervaring van hun leven: ze kwamen ineens in al die voor hen
overbekende verhalen en wetten en psalmen en profeten Jezus tegen!
En dat maakte dat het warm werd bij hen van binnen: “brandde ons hart
niet toen Hij onderweg met ons sprak en de Schriften voor ons ontsloot?”.

Een opvallende reactie, misschien wel anders dan we verwacht hadden.
Niet iets als: nou snappen we hoe het zit, het kwartje is eindelijk gevallen.
Waar wij nogal eens mee bezig zijn als we Bijbel lezen of samen bezig
zijn met een bijbelgedeelte of een bijbels onderwerp: wat staat er precies
en hoe is dat allemaal gegaan en wat staat er nog meer over in de Bijbel?
Er staat van alles in de Bijbel dat niet zomaar klopt wat ons denken en met
onze ervaring en dan willen we het snappen en willen we weten hoe het zit.
Niet verkeerd op zich, zelfs belangrijk, maar te mager als het daarbij blijft.
Die twee mannen werden toen Jezus de Bijbel voor hen opende,diep geraakt
in hun hart: ze raakten in vuur en vlam, het veranderde hun leven totaal.
En dat kan ook ons overkomen als we door de Bijbel Jezus leren kennen.
Dat we misschien nog steeds niet begrijpen, en onze verklaringen tekort
schieten, maar dat het ons wel raakt en veranderd, en ons niet loslaat.

Bij alle verschil is er veel dat herkenning kan oproepen, dat van alle tijden is.
B.v. dat Jezus ondanks alles wat je over Hem weet en leest in de Bijbel, toch
op een afstand blijft, iemand van lang geleden en ver weg, een vreemdeling.
Dat je wel veel over God praat en zingt, maar dat je toch God niet echt kent.
Of dat je zoals die mannen uit Emmaüs, teleurgesteld bent in het leven, in het
geloof, in de kerk en mensen van de kerk, en misschien ten diepste in God: ik dacht..,ik geloofde..,ik had gehoopt, had verwacht dat…vul maar in…maar helaas..
Met alle gevaar dat je het niet lang volhoudt en langzaam bezig bent af te haken.
Of dat je God niet kwijt wilt maar eindeloos op zoek bent waar je Hem kunt vinden.
Of dat er zulke dingen gebeuren die je niet plaatsen kunt en geen plek kunt geven,
al helemaal niet in hoe je gewend bent te geloven en met wat jij in de Bijbel leest.
dia 2
Zoals die twee gelovige Joodse mannen die de geschriften van het OT van buiten
kenden en bovendien bijna drie jaar met Jezus waren opgelopen, compleet in
verwarring waren over wat er de laatste week allemaal met Jezus was gebeurd
en waar het op uit gelopen was: we hadden veel, alles, van Hem verwacht, maar
het is zo anders gelopen, het is zo vreselijk verkeerd met Hem afgelopen: “wij
leefden in de hoop dat Hij degene was die Israël zou bevrijden, maar is het de
derde dag sinds dit alles is gebeurd” – dit alles: “wat er gebeurd is met Jezus uit Nazaret”: dat ze Hem gearresteerd hebben en gekruisigd, en dat Hij nu dood is.
Ja, en dan vandaag al die verhalen en geruchten over het graf dat leeg zou zijn en over engelen die gezegd zouden hebben dat Jezus weer leeft en van vrouwen die
Jezus in levenden lijve ontmoet zouden hebben – we weten niet wat we ermee aan
moeten en wat we ervan moeten geloven – we gaan maar weer want we kunnen
er niks mee – ons leven is net één grote puzzel: alles dwars door elkaar en er
ontbreken een heleboel puzzelstukjes – is het wonder dat we uit ons doen zijn?
dia 3
Nog eens: dat is natuurlijk heel uitzonderlijks en eenmaligs, zoiets maakt niemand
in de jaren een eeuwen erna, niet meer mee want Jezus is opgestaan en Hij leeft.
Maar teleurgestelde mensen en ook ontgoochelde christenen, die zijn er ook nu.
Ik las dat er Emmaüsgangers zijn in alle soorten: “Soms mensen die intens verdrietig zijn om de dood van iemand die heel veel voor hen betekende, zoals bij de eerste
Emmaüsgangers. Soms ook mensen die teleurgesteld zijn in het leven, die niet meer weten hoe ze verder moeten. Of mensen die somber gestemd zijn door vervelende dingen,die zij in hun eigen leven ervaren,zoals ziekte, eenzaamheid,en zoveel meer”.
Hoe belangrijk is het dan en vaak ook de eerste stap om toch weer verder te komen, als er dan mensen zijn die laten merken dat ze echt in je geïnteresseerd zijn, die
met je meeleven en dat niet voor de vorm of even in het voorbijgaan maar echt.
Die met je oplopen en vragen: hoe gaat het, wat is er aan de hand,waar zit je mee/
Het hoeven er maar een paar te zijn, of eentje met een open oor en een warm hart.
Zoals die twee die druk praten met elkaar maar die steeds weer in datzelfde kringetje ronddraaien en zelfs bijna ruzie krijgen, en ook samen geen stap verder komen.
dia 4
En dan ineens, wie is dat die tegen ze praat: Waar hebben jullie het toch over?
Ze kijken naar die onbekende en ze kijken naar elkaar: wie zou dat toch zijn?
Het is het grote raadsel van dit verhaal: ze herkennen niet die ze zo goed kennen.
De ene heet Kleopas of Klopas, hoogstwaarschijnlijk een zwager van moeder Maria en dus een oom van Jezus, die Jozua=Jezus al vanaf dat hij was geboren kende.
De traditie wil dat de tweede Simon heette, een zoon van Klopas en dus Jezus’neef.
Hoe dan ook, mannen die tot de kleine kring van familie en vrienden hoorden en die ook nog tot de kring van wie leerlingen en volgelingen van Jezus waren geworden.
Dus moet er wat anders aan de hand zijn die dat niet herkennen verklaart, zoals dat
Jezus na zijn opstanding er toch anders is uit gaan zien. nieuw, verheerlijkt zoals dat
wel wordt genoemd – maar op andere momenten is er juist wel die herkenning – het
kan ook bij die mannen liggen. dat hun verdriet en ongeloof leidt tot verblinding, want
als je net iemand hebt zien doodgaan en hebt begraven, kan het toch niet dat Hij weer alsof er niets is gebeurd naast je loopt en met je praat – dat past totaal niet in
je denken en je belevingswereld – en dan kijk je als het ware met een blinddoek voor.
In de Bijbel gaat het daar vaker over: dat mensen wel kijken maar toch niet zien, dat
je hart en dus je ogen en oren verstopt kunnen zitten, totdat God – zijn Geest – er doorheen breekt en je weer zicht geeft op Gods werkelijkheid – wat geen kwestie is
van veel letters gegeten hebben of veel ervaring hebben opgedaan maar van geloof.

Jezus zegt ergens in gebed tegen zijn Vader. “Vader, ik dank U. Want U hebt al die dingen bekend gemaakt aan heel gewone mensen. Maar voor wijze en verstandige
mensen hebt U die dingen verborgen” ; zo staat dat in Matt. 11. 25 in de BGT.
De andere kant is er ook; Jezus haalt de profeet Jesaja erbij aan: “Jullie luisteren
wel goed, maar jullie begrijpen het niet. Jullie kijken wel goed, maar jullie snappen
het niet. Dat komt doordat jullie zo vreselijke eigenwijs zijn. Jullie ogen en oren zitten
dicht. Jullie willen het niet zien. Anders zouden jullie begrijpen dat jullie je leven moeten veranderen. En dan zou Ik jullie te hulp komen” (Matt. 13: 14-15; BGT)
Zoiets was hier ook aan de hand, en het lijkt wel of God er bewust op aan stuurt dat
die twee Jezus niet meteen herkennen: “hun blik werd vertroebeld, zodat ze Hem niet herkenden” – dat gaat pas gebeuren als ze Jezus uit de Bijbel herkend hebben.
dia 5
Het zal voor die twee wel een merkwaardige ervaring zijn geweest – en schrik zelfs-
toen die voor hem vreemde medewandelaar hen nogal fors op hun nummer zet en
hen onbegrip en ongeloof verwijt – had het hen toen niet al moeten gaan dagen want wie anders zou dit tegen hen durven en kunnen zeggen dan alleen hun leermeester?
Het is als een ‘jullie hadden het toch kunnen weten, als jullie beter hadden opgelet?’
Maar vooral wil hun gesprekspartner onderweg hen leren dat ze met al hun al die
jaren opgedane kennis van de oude geschriften toch de kern hadden gemist: dat de
al eeuwen beloofde redder niet als vanzelf de glorie voor zichzelf en voor zijn volk
zou kunnen opeisen, maar dat daarvoor een zware weg nodig was van opoffering
en lijden en zelfs sterven; dat de messias door lijden heen de overwinning moest
binnenslepen en dat als je met die ogen de profeten en de psalmen leert lezen, dat onbegrijpelijke en ongerijmde van dat kruis en dat graf precies volgens het Boek is
gegaan -zoals Jezus zelf gezegd had: niet zoals mensen willen, maar zoals God wil.
Nu zegt Hij het weer: moest de messias dit niet lijden om zijn glorie binnen te gaan?

Geduldig gaat Hij dan met die twee in grote lijnen de Bijbel door en laat zien dat de bloedrode draad van de verzoening uit moest lopen op Golgotha waar het echte paaslam geslacht werd om zo een nieuw verbond mogelijk te maken en de schuld
te betalen waar geen mens en ook al die dierenoffers niet ooit van af konden komen.
Daar zal zeker Jesaja 53 een sleutelrol in hebben gespeeld. over het lam dat naar
de slachtbank afgevoerd werd: Hij moest zijn leven geven om onze straf te dragen.
Schokkend is dat voor ieder die denkt dat de beloofde toekomst met de messias
zal komen als beloning voor Israëls goede gedrag of omdat ze nou eenmaal Gods
volk zijn; het zal heel anders gaan want door de zonde en ontrouw van dat zelfde
volk en van heel de mensheid zal de prijs zijn het leven van Gods eigen Zoon.
Zoals al staat in Jesaja 53: “om de zonden van mijn volk werd Hij geslagen”.
Jezus bedoelt dat als Hij zegt dat de messias moest lijden: dat moest omdat
alleen zo het weer goed kan komen en God ons kan laten delen in zijn glorie.
Als je die rode draad door heel de Bijbel heen op het spoor komt, gaat de boodschap
voor je leven en ga je op elke bladzij de trouw van God in Jezus messias ontdekken.
dia 6
Kijk, en dan past ook de opstanding in het plan van God, als loon op Jezus’ werk.
Toen zijn werk klaar was, kon de dood Hem niet meer houden, en wekte God hem
op uit de dood – de engel zei het die morgen: Hij is hier niet meer, Hij is opgewekt!
In dat licht van Pasen gaan psalmen oplichten en krijgen profetenwoorden nieuwe
actualiteit en bewijst God overtuigend zijn trouw:wat Hij beloofd heeft wordt volbracht!
Het geeft ook vertrouwen voor de toekomst: de Heer leeft en Hij geeft ons het leven.

Blijkbaar heeft dat hele gesprek de twee mannen uit Emmaüs zo getroffen en aan het denken gezet dat ze bij hun huis aangekomen, verder willen vragen en praten.
Er is zovel gebeurd al wandelend en pratend en een band gegroeid met de man
die nog steeds de grote onbekende voor hen is dat ze Hem vragen te blijven eten
en logeren: “Blijf toch bij ons. Want de dag is bijna voorbij, het wordt al donker”.
Op die uitnodiging gaat Jezus in en aan tafel herkennen ze Hem. het is de Heer.
Het wordt niet duidelijk waaraan ze Hem herkennen, misschien aan de lidtekens
in zijn handen, misschien doordat Hij die hun gast is, de leiding neemt als was
Hij de Heer ook in hun huis – wat Hij ook is, en wil zijn in het huis van iedereen.
Met nadruk wordt hun ontdekking toegeschreven aan de Heer zelf – zoals eerder
hun blik vertroebeld werd en lang bleef, werden tijdens het eten hun ogen geopend.
Meteen nadat die ogen open gingen en ze hun Heer herkenden, was Hij verdwenen als niet meer nodig want zijn doel was bereikt: de Bijbel was voor hen open gegaan en dat pakte niemand hen nog af – ook als de Heer niet meer bij hen was, hadden
ze Hem elke dag dichtbij: door zijn woorden en met zijn Geest, en in hun hart.
Een zo bijzondere ervaring dat ze die meteen wilden delen en daar de lange
terugreis naar Jeruzalem voor over hadden: naar de broeders en zusters om
te delen wat ze net gekregen hadden en om samen te vieren dat de Heer leeft.
Ja en dan valt ook op zijn plek wat ze onderweg hadden gevoeld en ervaren,
wat ze tegen elkaar ook zeggen: “Had jij onderweh ook al zo’n bijzonder gevoel?
Er was iets toen Hij met ons praatte en de heilige boeken uitlegde” . Dat iets was
als vuur, de warmte van zijn liefde waardoor ze geraakt werden, en dat hun leven voorgoed zou veranderen – nu weten ze: de Heer was onze reisgenoot, vandaar!
dia 7
Ik noemde in het begin dat gesprek onderweg een bijbelstudie in de open lucht.
Met als vooral het heel bijzondere dat Jezus die twee mannen bijbel leerde lezen.
Dat zou iets kunnen zijn om jaloers op te worden, want er zijn nog genoeg vragen.
Maar toch: wat zijn wij verder en hebben wij meer in huis dan die twee onderweg.
Wij hebben naast de geschriften van Israël vier evangelieverhalen over Jezus en
ook nog een serie verhelderende brieven van de eerste generatie leerlingen.
En verder ook nog bijna twintig eeuwen waarin het evangelie verder is gegaan
en dat vuur dat in de harten van die twee en veel anderen is gaan branden, nog
altijd mensen in vuur en vlam zet en aanzet om te geloven en Jezus te volgen.
Daarvoor gaf en geeft de Heer zijn Heilige Geest die zijn woorden kracht bijzet
en laat landen in de harten van mensen zodat Jezus de Heer wordt van hun
huis en van hun leven, en Hij met hen en ons op blijft lopen en de weg wijst.

Volgende zondag zal in de morgendienst het bijbelstudiewerk centraal staan.
Dan is het thema: Bijbel lezen doe je samen, maar hoe doe je dat dan, samen?
Vanmorgen was daar alvast een voorschot op vanuit eigenlijk de vraag wat er
gebeurt als je Bijbel leest: gebeurt er eigenlijk wel wat, en hoe kan de Bijbel
je verder helpen, hoe groeien we naar de Here toe en ook naar elkaar toe.
De sleutel daarvoor is Jezus zelf: dat we Hem zoeken en Hem ontmoeten.
De Heilige Geest wil dat doen door onze ogen en ons hart open te zetten.
Maar daar schakelt Hij ons bij in, en geeft ons elkaar om samen op te lopen
en samen op zoek te gaan de boodschap voor ons, en naar Jezus-bij-ons.
Die twee mannen herkenden hun Heer om tafel, bij het breken van het brood
en het delen ervan, in de ontmoeting van het samen eten en samen delen.
Je kunt ook doordenken tot op het avondmaal waar we samen uit de handen
van Jezus zijn genade en liefde tastbaar mogen krijgen, en delen met elkaar.
Dan komt het ineens heel dichtbij, dan is Jezus dichterbij dan je kunt denken.
Mooi als je zijn stem hoort in het gesprek met elkaar en je zijn liefde ervaart.
Bidt er maar om bij die open Bijbel: Blijf Heer ons met uw Woord nabij! dia 8

amen

liturgie morgendienst
votum en groet
zingen: Ps. 99: 1,6
wet van God
zingen: Ps. 40: 2,3
gebed
Schriftlezing: Lucas 24: 13-31
zingen: Lied 73: 1-4
(evt. op melodie LB 72= Gezang 134 GK)

1 De Heer is onze reisgenoot,
Hij die ons zijn gezelschap bood
en sprekend over kruis en graf
geduldig tekst en uitleg gaf.

2 Zo valt een lange weg ons licht,
de schrift opent een vergezicht
en brengt verdwaalden dicht bij huis,
verloren zonen komen thuis.

3 De avond daalt, blijf bij ons Heer!
Hij zet zich aan de tafel neer
en breekt het brood en schenkt de wijn,
die gast, het moet de gastheer zijn!

4 Wij keren naar Jeruzalem,
ons brandend hart verneemt zijn stem,
Hij deelt met ons het daag’lijks brood,
de Heer is onze reisgenoot.

verkondiging
zingen: Lied 326: 1,2,5
gebed
collecte
zingen: Lied 409: 1,4,5
zegen
amen: Ps. 32: 3a/4b Levensliederen

Bij u vind ik een schuilplaats in gevaren,
ik voel me veilig, u blijft mij bewaren.
U bent het die mij liefdevol omringt
en met gejuich van mijn bevrijding zingt.
Eer aan de Vader, die om ons blijft geven.
Eer aan de Zoon, door wie wij eeuwig leven.
Eer aan de Geest, die altijd voor ons pleit.
Drie-enig God, leef tot in eeuwigheid!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *