Gemeente van onze Heer Jezus Christus, u en jullie allemaal,
Reclame is niet meer weg te denken uit onze leefwereld. Is overal om je heen, of je wilt of niet: tussen films door, op sociale media, en ook onderweg Ondernemers geven er veel geld voor uit, in de hoop er klanten en geld door binnen te krijgen.Je moet je product zo goed mogelijk zien te verkopen, wil je het ook echt verkopen.
Een echte reclame-industrie is daar weer druk mee, en verdient daar miljarden aan. Er zit heel veel denkwerk achter en veel marktonderzoek, voordat een reclameboodschap uit gaat. Want hoe maak je zo reclame dat het echt wat oplevert? En wat is eerlijke, betrouwbare reclame?
Reclame voor God…..dat heb ik boven deze preek gezet.
Natuurlijk niet omdat de kerk een bedrijf is dat moet proberen zo uitgekiend mogelijk en met dure campagnes haar versie van het product religie aan de man of de vrouw te brengen….Laat staan dat die kerk dat zou kunnen. We verliezen de slag onherroepelijk, en bovendien is geloof niet een product dat wel verkoopbaar is als je het maar slim genoeg aanpakt en zo aantrekkelijk mogelijk verpakt. Het staat bij wijze van spreken al op het etiket: dit evangelie is niet naar de mens. Het smaakt mensen niet als vanzelf, en het raakt een mens niet als vanzelf…
Ja, en toch dat thema: reclame voor God.
Want dat is wel wat hoort bij christen-zijn en bij kerk-zijn: de boodschap aan de man brengen. God heeft ons het meest kostbare toevertrouwd dat maar te krijgen is: de boodschap dat er eeuwige redding en werkelijk geluk te krijgen is, dankzij Jezus die de oorzaak van ellende en oorlog en dood is komen aanpakken en wegnemen, en die echt levensgeluk belooft.
God geeft ons die schat om die niet voor onszelf te houden maar uit te delen.Ja, en dan is de beste reclame dat mensen aan ons zien wat die boodschap doet met mensen en betekent voor mensen.Zoals een lamp mensen in het licht zet. Zoals een verlichte stad een wegwijzer is voor mensen onderweg.
In het OT was in een donkere wereld één plek licht: dat kleine Israël, waar de Here van zei: “het volk dat Ik heb gevormd, om mijn lof te verkondigen. “Mensen die door God zijn afgezonderd om overal te vertellen hoe goed en vriendelijk God is”, schrijft Petrus aan christenen in een niet-christelijke wereld.
Overal vertellen hoe goed en vriendelijk God is…..dat wordt natuurlijk niks als de mensen die dat vertellen, zelf helemaal niet vriendelijk zijn en niet eerlijk, niet consequent en niet enthousiast. Als mooie woorden breken op lelijke, schadelijke, daden van de kerk, of van mensen van de kerk. Dat is anti-reclame: als door onze schuld niet goed maar kwaad van God wordt gesproken…. Dan gaat het net zoals met een product dat niet zo mooi is als ze het je hadden voorgesteld. Ze geven er geen cent meer voor! Ze gooien het ver weg. Heer, bewaar ons daarvoor!
Reclame voor God
1. waarom?
2. hoe dan?
3. wat levert het op?
1. Reclame voor God – waarom zou je eigenlijk?
Nou, dat is zeker vandaag de dag een vraag waar je niet om heen kunt. Want prijzen we niet een product aan dat allang uit de markt geprijsd en niet meer te verkopen is? Je krijgt het vast en zeker te horen: man, geloof jij dat nog allemaal? Of: wat praat je toch over een God die nota bene ook nog liefde is – moet je eens kijken wat een puinhoop het in de wereld is – en wat ik allemaal heb meegemaakt! die God houdt vast niet van mij – Of: de kerk?? praat me er niet van! en er komen zomaar verhalen los waar ik niet van terug heb en waar ik als lid van die kerk me alleen maar over kan schamen…..
Ja, en zijn we zelf altijd zo overtuigd dat we iets fantastisch in de aanbieding hebben….? Of liever: zijn we er zelf zo vol van dat we zo’n geweldige God hebben en zo’n geweldige boodschap dat we het wel van de daken willen schreeuwen en de mensen wel naar Jezus toe willen slepen? Zeg eens eerlijk.
Toch is de bijbel er vol van dat God ons op de wereld heeft gezet met dat doel:laten horen en laten zien wie Hij is, wie Hij voor mensen wil zijn, hoe groot zijn liefde is. Petrus schrijft: God heeft jullie uitgekozen om zijn grote daden te verkondigen.Om te vertellen wie God is en wat God doet, maar ook om iets van God uit te stralen. Maar dan zullen we eerst zelf de Heer moeten kennen en vol zijn van Hem. Zondag 47 begint ermee: geef dat wij zelf U steeds beter leren kennen zoals U bent….en U dan ook vereren om Wie U bent voor ons.
Nou, en om daar achter te komen, moet je luisteren naar wat God zelf vertelt over wat Hij allemaal gedaan heeft. Zo kende Israël de Here als die God aan wie ze hun bestaan als volk te danken hadden: de God die voor hen een weg gebaand had uit Egypte en door de zee – die telkens weer ze er doorheen gesleept had en ze elke keer weer verbaasd en beschaamd liet staan dat ze zo’n God hadden. Zo mogen wij de Here kennen als de God die ons zo liefheeft dat Hij zijn Zoon voor ons opgeofferd heeft, die ons leven wil leiden en ons vasthoudt, die elke dag ons onze zonden vergeeft en ons een toekomst belooft samen met Hem.
Hoe beter we de Heer leren kennen door ons te verdiepen in wat de bijbel ons vertelt over Hem, des te meer gaan we merken dat de Here echt ook om ons geeft en voor ons zorgt en ons helpt .. en dat ook in slechte tijden, als wij het niet meer zien zitten, als wij er niks meer van snappen dat het zo moet gaan, als we teleurgesteld kunnen zijn in mensen en in het leven, als zoveel tegen zit…We raken er niet over uitgedacht en over uitgepraat: wat is God groot, en goed, en wijs, en trouw. Je kijkt met andere ogen om je heen.Je ziet overal God aan het werk: licht dat glanst door al dat donker heen.
Zeker, dan dringen nog wel de vragen zich op: waarom doet God het zo,en waarom overkomt mij dat, en hoe lang duurt het nog voor die beloofde nieuwe aarde komt?Je hebt niet op alle vragen van jezelf en van anderen een pasklaar antwoord. Je merkt ook wel dat het niet waar is dat alles goed komt als je maar gelooft en als je maar bidt.Je staat soms voor raadsels. Je wordt heen en weer geschud en je gaat onderuit. Je kunt zomaar geen kant meer op…..behalve die ene kant: terugvallen op dat kruis van Golgotha. En – het is een uitspraak van Luther- terugkruipen in je doop. Wie God wil kennen moet bij Jezus zijn. Bij Jezus die bad: Vader, Ik heb uw naam aan de mensen bekend gemaakt. Wie Hem heeft gezien, weet wie God echt is: een God van liefde en genade, een God die trouw is en niet opgeeft waaraan Hij met ons begonnen is..
Ja echt, we hebben een God met wie we voor de dag kunnen komen. We kunnen met Paulus zeggen: ik schaam me niet voor het evangelie, want het is een kracht van God tot redding voor ieder die gelooft. Dan kun je met stralende ogen – misschien wel door je tranen heen – vertellen wat God voor je heeft gedaan en wie God voor je wil zijn. Je gaat leven als een schatrijk mens ook al ben je arm en heb je veel deuken opgelopen in je leven. Een echte christen is geen sikkeneurig mens die altijd alleen maar klaagt en alleen maar let op wat hij mist. Een echte christen is rijker dan wie ook maar: met een schat in de hemel die ze je nooit kunnen afpakken en die waardevast is tot over de dood heen. Niks om je voor te schamen, niks om maar weg te stoppen. Waarom zou je? Je bent er juist zo rijk mee en zo vol van dat je het je buurman en je collega en je vrienden of vriendinnen ook zo graag gunt…het mag toch niet aan u/aan jou liggen als die schat hen ontgaat? Een lamp is toch bedoeld om licht te geven…..laat ze dat licht maar zien!
2. Reclame voor God – maar hoe dan?
De reclamewereld is er druk mee: hoe breng je dat nieuwe wasmiddel of dat nieuwe type auto zo voor het voetlicht dat mensen van kijker ook koper worden? wat voor aanpak werkt het beste en levert het meeste op? hoe zorg ik voor dat mensen een positieve indruk krijgen van dit bedrijf of dat product – dat ze voelen: daar krijg ik waar voor m’n geld?
Als de bijbel zegt dat God mensen uitkiest en in deze wereld een plek geeft, met het doel en met de opdracht zijn grote daden door te vertellen, en de loftrompet op Hem te steken, dan denken we als vanzelf aan praten over God en zingen voor God – en natuurlijk hoort dat er bij. Je schiet je doel voorbij als mens als je je zou schamen voor je Vader – ben je wel echt zijn kind….?
Het geldt ook ons samen, als gemeente, als kerken – zijn we een stad op een berg waar niemand om heen kan? of lijken we op een schuilkerk, onherkenbaar en onvindbaar; veilig achter dikke muren?
De grote daden van de Heer verkondigen, ervoor bestemd om in deze wereld Gods lof te zingen -verkondigen – dat vraagt om prediking, om zending, om evangelisatie. En dat toegespitst op de mensen van vandaag. Dat vraagt ook om nadenken over een aanpak die bij de tijd is. Die ingaat op moderne vragen en problemen… en dus studie nodig maakt van hoe mensen vandaag denken en leven en tegen de toekomst aankijken. Zoals Paulus van zichzelf zei dat hij voor de Joden een Jood wilde zijn en voor de Grieken een Griek. Niet om water in de wijn van het evangelie te doen, maar juist om dat evangelie zo te brengen dat het glashelder is voor iedereen. Met het doel dat mensen het evangelie aannemen en worden gered.
Maar als zo die boodschap van Jezus stem krijgt, moet dat wel worden gedragen door wat zonder dat we nog een woord gezegd hebben, aan ons te zien is: dat we zelf door het evangelie van Jezus zijn geraakt en dat het ons leven heeft veranderd. Een echte christen zal zo proberen te leven dat de mensen om je heen, jaloers op je worden. Dat het ze raakt en boeit en dat het aanstekelijk werkt.
Dan kan het niet zo zijn dat achter vrome woorden en mooie verhalen een leven schuilgaat dat bol staat van egoïsme, plat eigenbelang, gelijkhebberigheid, gerichtheid op aards gewin of eigen positie. Dat we bekend staan als mokkige zuurpruimen, mensen die het altijd beter weten maar je moet niet naar hun eigen leven kijken, mensen met altijd die opgestoken vinger maar zonder een hand uit te steken naar wie schreeuwen om hulp en aandacht en liefde. Dan zouden wij een struikelblok voor anderen zijn om God te vinden. En zou van God kwaad worden gesproken: nou, als die God zulke volgelingen heeft…..als dat de kerk is…..mij daar niet gezien!
Als de Here Jezus het heeft over die lamp die is bedoeld om licht te geven aan iedereen in huis, knoopt hij er de toepassing aan vast: laat zo uw licht schijnen voor de mensen opdat zij uw goede werken zien…en uw Vader in de hemel verheerlijken. Goede werken – zoals de zaligsprekingen waar de Bergrede mee begint: zich klein en arm weten voor God, zachtmoedig zijn, met anderen begaan zijn, je voor vrede en verzoening inzetten, omkijken naar de naaste in plaats van uit te zijn op eigen voordeel en eigen gelijk….
Vandaar dat andere beeld: van zout dat bederf tegenhoudt en smaakmaker is. Met daarbij die dringende waarschuwing dat zout dat zelf vervuild en bedorven is, niet meer werkt – hoogstens nog als stoepzout…Zoals Petrus waarschuwt tegen een schijn van godsdienstigheid terwijl de kracht eruit verdwenen is. Een groot gevaar ook voor ons dat mooie woorden en de pretentie de waarheid te hebben, stukbreken op de daden van dezelfde kerk en van haar leden….
Dus komt het er op aan hoe we leven, wat mensen zien aan ons en bij ons.Persoonlijk: in de straat, op het werk, op school….ja maar ook, wat we laten zien en hoe we bekend staan als kerk, als gemeente op het dorp en in de buurt. De Heer heeft het niet alleen over elk huis en elk lampje op zichzelf maar over het zout voor de aarde – het licht voor de wereld – een stad op een berg – en dat zijn we allemaal samen. Is wat mensen zien als ze ons bezig zien met elkaar of zomaar binnenstappen-reclame voor God? Of eerder negatieve publiciteit? Reden genoeg steeds weer ons in die spiegel te bekijken en ons te bekeren. En te beseffen dat we het niet kunnen op eigen kracht. Te bidden: wilt U het zo maken dat uw naam om ons niet gelasterd wordt maar geprezen, door uw Geest…Neem mijn leven, laat het Heer, toegewijd zijn aan uw eer!
3. Reclame voor God – wat levert het op?
Niet veel toch? Zet je kerkgroei en kerkverlating tegenover elkaar, dan lijkt het saldo negatief. Je merkt steeds weer dat veel mensen geen boodschap meer hebben aan de boodschap waar de kerk mee komt. Paulus zei al: het kruis is voor de een ergerlijk en voor de ander dwaas.
De reacties op echte overtuigde christenen is echt niet altijd lovend en begripvol. Laat staan dat we als vanzelf uitlokken tot jaloersheid en nieuwsgierigheid. De kerk stroomt echt niet automatisch vol als wij maar genoeg ons best doen, maar zeker niet als we de boodschap van Jezus aanpassen aan de smaak en de behoefte van moderne mensen.
Het is wel ongelooflijk belangrijk dat we open staan voor wat de ander te melden heeft, ook als dat haaks staat op wat we zelf geloven en misschien wel heel kritisch is richting de bijbel en de kerk.
En wat vooral onmisbaar is dat we interesse tonen voor die ander en om hem of haar geven, dat we bewogen en betrokken reageren op zoveel dat de ander aan ellendigs kan hebben meegemaakt en ervaart in het leven – zoals Paulus schrijft dat de liefde van zijn Heer voor mensen hem drijft.
Het komt er maar op aan trouw te zijn en voor je geloof te staan en ervoor te gáán: overtuigd en mild, bescheiden maar duidelijk, vriendelijk en beslist, en liefdevol naar iedereen die je ontmoet. En de rest moeten we maar aan God overlaten.
Zondag 47 heeft het over een leven dat erop gericht is dat God eer krijgt – of het gebeurt, dat hangt niet van onszelf af en kunnen wij niet organiseren.
Succes is niet verzekerd. Zegen wel!
amen
liturgie avonddienst dienst CGK-GKV
welkom
zingen: Ps. 119: 40,42
stil gebed
votum en groet
zingen: Gz. 360: 1,2 LB
gebed
avondmaalsviering:
formulier IV GK
lezen: Matt. 5: 13-16
zingen: Gz. 481: 1 LB
dankzegging
Schriftlezing: Jes. 43: 16-21 en 1 Petrus 2: 9-10
zingen: Ps. 75: 1 GK
verkondiging: zondag 47
zingen: Gz. 360: 3 LB
gebed
collecte
geloofsbelijdenis: Gz. 179a GK(wisselzang)
zegen
amen: Gz. 456: 3 LB